# İstinafa başvurulabilecek kararlar
- kural olarak ilk derece mahkemelerinin nihai kararlarına karşı İstinaf yoluna başvurulabilir
- nihai kararların yanında ihtiyati tedbir ve ihtiyati haciz taleplerinin reddi ve bu taleplerin kabulü halinde itiraz üzerine verilen kararlara karşı da İstinaf yoluna başvurulabilir
- ara kararlarına karşı İstinaf yoluna başvurulamaz
- miktarı ve değeri 1500 lirayı geçmeyen malvarlığına ilişkin davalardaki kararlar hakkında istinafa başvurulamaz
- alacağın bir kısmı dava edilmişse bu sınır alacağın tamamına göre belirlenir
- alacağın tamamı dava edilmişse bu durumda kararda asıl isteğinin kabul edilmeyen bölümü 1500 lirayı geçiyorsa istinafa başvurulur
- hem esasa hem de usule ilişkin nihai kararlar için iatinafa başvuruşabilir.
- çekişmesiz yargı kararları hakkında da istinafa başvurulabilir.
# İstinaf sebepleri
- İstinaf incelemesi İstinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılacaktır
- sadece kamu düzenine aykırılık halleri Bölge adliye mahkemesinde kendiliğinden gözetilir
- İstinaf sebepleri bakımından kanunda bir sınırlama yapılmamıştır
# İstinaf yoluna başvurabilecek kişiler
- istinafa davanın tarafları başvurabilir
- ihtiyari dava arkadaşlarım her birinin birbirinden bağımsız İstinaf yoluna başvurması mümkündür
- mecburi dava arkadaşları birlikte İstinaf yoluna başvurmalıdır
- fer'i müdahil yanında katıldığı tarafın feragatı olmadıkça tek başına İstinaf yoluna başvurabilir
- İstinaf yoluna başvuran kişinin hukuki yararının bulunması gerekir ilk derece mahkemesinde lehine karar verilmiş olan tarafın da hukuki yararı varsa istinafa başvurulması mümkündür
- katılma yolu ile İstinaf başvurusu :
- taraflardan birinin istinafa başvuru hakkı bulunmasa veya başvuru süresini geçirmiş olsa da diğer tarafın İstinaf dilekçesine karşı vereceği cevap dilekçesi ile İstinaf yoluna başvurulması mümkündür
- Ancak böyle bir durumda asıl başvuruyu yapan talebinden feragat eder veya talebi esasa girilmeden Bölge adliye mahkemesince reddedilirse katılma yoluyla İstinaf başvurusu da reddedilir
- hükümden önce bir sözleşme ile istinafa başvuru hakkından feragat mümkün değildir
- Ancak ilamın taraflara tebliğinden sonra İstinaf başvurusundan feragat geçerlidir.
# yetkili Bölge adliye mahkemesi
- ilk derece mahkemesinin kararlarına karşı ilk derece Mahkemesinin yetki çevresi içinde bulunduğu ilgili Bölge adliye mahkemesine başvurulur
- Bölge adliye Mahkemesi'nin yetkisi kesin yetkilidir
- Bölge adliye mahkemeleri için yetki sözleşmesi yapılamaz
- Kararı hakkında istinaf başvuru yapılan mahkeme Bölge adliye mahkemesi yargı çevresi dışında ise Bölge adliye mahkemesi duruşma yapmadan dosyanın yetkili Bölge adliye mahkemesine gönderilmesine kesin olarak kendiliğinden karar verir.
# İstinaf başvurusu
- İstinaf süresi özel kanun hükümleri saklı kalmak kaydı ile ilamın usulen her bir tarafa tebliğinden itibaren iki haftadır
- İstinaf dilekçesi karşı tarafa tebliğ edilir ve dilekçenin karşı tarafa tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde karşı taraf İstinaf dilekçesine cevap vermelidir
- bir taraf istinafa başvuru süresini geçirmiş olsa dahi diğer tarafın İstinaf dilekçesine vereceği cevapla katılma yoluyla İstinaf başvurusu yapabilir
- Bu durumda süreyi geçirmesini sebebiyle başvuru reddedilmez
- katılma yoluyla İstinaf halinde İstinaf yoluna başvuran taraf buna 2 haftalık sürede cevap verebilir
- İstinaf dilekçesi başvuranın kimliği ve imzasıyla başvurulan kararı yeteri kadar belli edecek kayıtları taşıması durumunda diğer hususlar bulunmasa bile reddedilmez ve kural olarak kamu düzenine aykırılık yönünden incelenir
- İstinaf dilekçesi karşı taraf sayısından bir fazla hazırlandıktan sonra karar veren mahkemeye veya başka yer mahkemesine verilebilir
- Dilekçenin verildiği mahkeme tarafından başvuru Bölge adliye mahkemesi başvuru defterine kayıt olunur ve başvurana bu konuda bir belge verilir
- dilekçe kararı veren mahkeme dışında başka bir yer mahkemesine verilmişse bu mahkeme tarafından kayıt yapıldıktan sonra kararı veren mahkemeye gönderilir
- ilk derece mahkemesi başvuru ve cevap dilekçeleri verildikten ve bu konudaki süreler de geçtikten sonra dosyayı yetkili Bölge adliye mahkemesine gönderir
- yetkili Bölge adliye Mahkemesi'nin tespiti konusunda ilk derece mahkemesi başvuru dilekçesi ile bağlı olmayarak kendiliğinden yetkili mahkemeye gönderir
- ilk derece mahkemesi ÜÇ HALDE başvuruyu inceleme yetkisine sahiptir bunların dışında başvuruyu kabul etmesine imkan yoktur Bunlar:
1. İstinaf dilekçesinin süresinde verilip verilmediği
2. Kararın kesin bir karar olup olmadığı
3. harç ve giderlerinin tam olarak yatırılıp yatırılmadığıdır
- giderler eksik yatırılmış ise mahkene tarafından başvuruda bulunana bir haftalık kesin süre verilir ve eksiklik tamamlanmadığında başvurudan vazgeçilmiş sayılmayacağı hususu yazılı olarak bildirilir
- bu sürede harç yatırılmazsa başvurunun yapılmamış sayılmasına karar verilir
- İstinaf suresi geçirilmiş veya kesin bir karara karşı istinafa başvurulursa
mahkeme İstinaf dilekçesinin reddine karar verir
- ilk derece mahkemesinin bu 3 hususta verebileceği Red kararına karşı bir hafta içerisinde İstinaf yoluna başvurulabilir
- Bu durumda karar veren mahkeme dosyayı yetkili Bölge adliye mahkemesine gönderir
- yetkili Bölge adliye mahkemesi Red kararı yerinde görürse ilk İstinaf dilekçesine göre gerekli incelemeyi yapar
#
başvurunun sonuçları ve etkisi
ERTELEYİCİ ETKİ :İstinaf başvurusunun ilk derece mahkemesi kararının kesinleşmesinİ engelleme şeklinde bir etkisi vardır
AKTARICI ETKİ: uyuşmazlığın Bölge adliye mahkemesinde özellikle İstinaf sebepleri ve kamu düzeni çerçevesinde yeniden incelenmesi etkisidir
- İstinaf başvurusu kural olarak icrayı durdurmaz. ancak icra iflas Kanunu'nun 36 maddesine göre icranın durdurulmasını istemek mümkündür
- nafaka kararları hakkında icranın durdurulması istenemez
- kişiler ve aile hukuku ile Taşınmaz mal ve taşınmazın aynına ilişkin haklarla ilgili kararlar kesinleşmeden icra edilemez
# İstinaf incelemesi
A. ön inceleme
ön incelemede şu hususlar hakkında inceleme yapılır
1. dosyanın incelenmesinin başka bir dairenin görev alanına girip girmediği
2. ilk derece mahkemesi kararının kesin olup olmadığı
3. başvurunun süresi içinde yapılıp yapılmadığı
4. başvuru şartlarını yerine getirilip getirilmediği
5. başvuru sebeplerinin veya gerekçesinin gösterilip gösterilmediği
B. asıl inceleme
- Bölge adliye mahkemesi hukuk dairesinde davanın özelliğine göre heyet olarak ya da görevlendirilecek naip üye tarafından inceleme yapılır.
- inceleme sırasında gerekli durumlarda başka Bölge adliye mahkemesi veya ilk derece mahkemesi istinabe edilir
- İstinaf mahkemesinde incelemede uygulanacak Yargılama usulü bakımından aksine hüküm bulunmayan hallerde ilk derece mahkemesinde uygulanan yargılama usulü esas alınır
- İstinaf incelemesi kamu düzenine aykırılık halleri dışında İstinaf sebepleri ile sınırlı olarak yapılır
- Bölge adliye mahkemesinde ilk derecede yapılması mümkün olan bazı işlemleri yapılamaz
1. karşı dava açılamaz
2. davaya müdahale talebinde bulunulamaz
3. davaların birleştirilmesi istenemez
ancak aynı yargı çevresinde yer alan aynı düzeyde ve sıfattaki mahkemelerde görülen ve aralarında bağlantı bulunan davalar birleştirilebilir
4. ıslah talebinde bulunulamaz
5. ilk derece mahkemesinde ileri sürülmeyen İddaa ve savunmalar dinlenmez ancak Bölge adliye mahkemesinde kendiliğinden dikkate alınacak durumlar bunun istisnasıdır
6. ilk derece mahkemesinde dayanılmayan delillere dayanılamaz ancak ilk derece mahkemesinde usulüne uygun ileri sürülmesine rağmen incelenmeden reddedilen ve mücbir bir sebeple gösterilmesi mümkün olmayan deliler Bölge adliye mahkemesine gösterilebilir.
# duruşma yapılmasına gerek olmayan haller
A. usule ilişkin hususlarda duruşma yapılmasına gerek olmayan haller
- Bu haller ilk derece mahkemesinde gerçekleşen ağır usul hatalarıdır
1. davaya bakması yasak olan hakimin karar vermiş olması
2. ileri sürülen haklı ret istemine rağmen reddedilen hakimin davaya bakmış olması
3. mahkemenin görevli ve yetkili olmasına rağmen görevsizlik veya yetkisizlik kararı verilmiş olması veya mahkemenin görevli ya da yetkili olmamasına rağmen davaya bakmış bulunması veyahut mahkemenin Bölge adliye mahkemesi yargı çevresi dışında kalması
4. diğer dava şartlarını aykırılık bulunması
5. mahkemece usule aykırı olarak davanın veya karşı davanın açılmamış sayılmasına, davaların birleştirilmesine veya ayrılmasına, merci tayinine karar verilmiş olması
6. mahkemece tarafların davanın esası ile ilgili olarak gösterdikleri delillerin hiçbiri toplanmadan veya gösterilen deliller hiç değerlendirilmeden karar verilmiş olması
bu durumlarda Bölge adliye mahkemesi esası İncelemeden kararın kaldırılmasına ve dosyanın yeniden görüşülmesi için karar veren mahkeme veya kendi yargı çevresinde uygun göreceği başka bir yer mahkemesinde ya da görevli ve yetkili mahkemeye gönderilmesine duruşma yapmadan kesin olarak karar verir
B. esasa ilişkin hususlarda duruşma yapılmasına gerek olmayan haller
1. incelenen Mahkeme kararının usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğu anlaşıldığı takdirde başvurunun esastan reddine karar verilir
2. yargılamada eksiklik bulunmamakla beraber kanunun olaya uygulanmasında hata edilip de yeniden yargılama yapılmasına ihtiyaç duyulmadığı takdirde veya kararın gerekçesinde hata edilmiş ise düzelterek yeniden esas hakkında karar verilir
3. yargılamada bulunan eksiklikler duruşma yapılmaksızın tamamlanacak nitelikte ise bunların tamamlanmasından sonra yeniden esas hakkında karar verilir
# duruşma yapılması
- duruşma yapılması gerekmeyen durumlar dışında ön inceleme aşamasından sonra Bölge adliye mahkemesi duruşma açar ve tahkikat yürütür
- başvuran kabul edilebilir bir mazerete dayanarak duruşmaya gelemediğini bildirdiği takdirde yeni bir duruşma günü tayin edilerek taraflara bildirilir
- başvuran mazeretsiz olarak duruşmalara katılmadığı veya tahkikatla ilgili giderler süresi içinde yapılmadığı takdirde dosyanın mevcut durumuna göre karar verilir
-şu kadar ki tahkikat yapılmaksızın karar verilmesine olanak bulunmayan hallerde başvuru reddedilir
#Bölge adliye mahkemeleri Başkanlar Kurulu
- kendiliğinden veya
- hukuk dairesinin ya da
- Cumhuriyet Başsavcısının
- İstinaf yoluna başvurma hakkı bulunanların
-benzer olaylarda Bölge adliye Mahkemesi'nin hukuk ve Ceza daireleriince verilen kesin nitelikleri kararları arasında uyuşmazlık bulunması halinde uyuşmazlığın giderilmesimi gerekçeli olarak istemeleri üzerine kendi görüşünü de ekleyerek Yargıtay birinci başkanlığından isteyecektir
- bu durumda Bölge adliye mahkemelerinin birbiriyle çelişkili hukuk kararları hakkında içtihadı birleştirme kararını Yargıtay hukuk genel kurulu verecektir
# İstinaf incelemesi sonunda verilen karar
- Bölge adliye mahkemesi kararlarında şu hususların bulunması gerekir
1. kararı veren Bölge adliye mahkemesi Hukuk Dairesi ile Başkan üyeler ve tutanak katibinin ad ve soyadları sicil numaraları
2. tarafların ve davaya ilk derece mahkemesinde müdahil olarak katılanların kimlikleri ile TC kimlik numaraları varsa Kanuni temsilci vekillerinin adı soyadı ve adresleri
3. tarafların iddia ve savunmanın özeti
4. ilk derece mahkemesi kararının özeti
5. ileri sürülen İstinaf sebepleri
6. taraflar arasında Uyuşmazlık konusu olan veya olmayan hususlarla bunlara ilişkin delillerin tartışılması ve üstün tutma sebepleri, sabit görülen olaylarla bunlardan çıkarılan sonuç ve hukuki sebep
7. hüküm sonucu ile varsa kanunyolu ve suresi
8. gerekçeli karar sonradan yazılmışsa gerekçeli kararın yazıldığı tarih
9. kararın verildiği tarih başkan ve üyeleri ile tutanak katibinin imzaları
# İstinaf başvurusunun haksız olması ve reddi
- İstinaf konusu yapılan ilk derece mahkemesi kararı usul ve esas yönünden hukuka uygun ise İstinaf talebinin reddine karar verilir
- İstinaf başvurusunun süresinde olmadığı
- kesin bir karara karşı İstinaf yoluna başvuru olduğu
- başvuru şartlarının yerine getirilmediği
- başvuru sebepleri ve gerekçeleri gösterilmediği ve kamu düzenine aykırılık da bulunmadığı Durumlarda başvurunun reddine karar verilmelidir
# İstinaf başvurusunun haklı olması ve kabulü
A. ilk derece mahkemesi kararının kaldırılarak gönderme kararı verilmesi
- özellikle duruşma yapılmasına gerek olmayan usuli hatalarım söz konusu olduğu 6 bent halinde belirtilen durumlarda Bölge adliye mahkemesi ilk derece mahkemesinin kararını kaldırarak dosyanın ilgili bir mahkemeye gönderilmesine karar verebilir
B. ilk derece mahkemesi kararının kaldırılarak davanın kısmen ya da tamamen kabulü kararı verilmesi
- Bu şekilde bir karar verilebilmesi için Bölge adliye Mahkemesi'nin işin esasına girmiş olması gerekir
- bu durumda İstinaf mahkemesi yeniden yargılama yapmakta ve ilk derece Mahkemesi'nin yerine geçerek bir karar vermektedir
C. ilk derece mahkemesi kararının kaldırılarak davanın reddine karar verilmesi
- Bu şekilde bir kararın verilebilmesi için de Bölge adliye Mahkemesi'nin işin esasına girmiş olması gerekir
- ilk derece Mahkemesince kısmen veya tamamen davanın kabulüne karar verilmiş olması ancak İstinaf sebepleri çerçevesinde bu kararın Bölge adliye mahkemesince doğru bulunmaması halinde bu kadar verilir.
- kural olarak ilk derece mahkemelerinin nihai kararlarına karşı İstinaf yoluna başvurulabilir
- nihai kararların yanında ihtiyati tedbir ve ihtiyati haciz taleplerinin reddi ve bu taleplerin kabulü halinde itiraz üzerine verilen kararlara karşı da İstinaf yoluna başvurulabilir
- ara kararlarına karşı İstinaf yoluna başvurulamaz
- miktarı ve değeri 1500 lirayı geçmeyen malvarlığına ilişkin davalardaki kararlar hakkında istinafa başvurulamaz
- alacağın bir kısmı dava edilmişse bu sınır alacağın tamamına göre belirlenir
- alacağın tamamı dava edilmişse bu durumda kararda asıl isteğinin kabul edilmeyen bölümü 1500 lirayı geçiyorsa istinafa başvurulur
- hem esasa hem de usule ilişkin nihai kararlar için iatinafa başvuruşabilir.
- çekişmesiz yargı kararları hakkında da istinafa başvurulabilir.
# İstinaf sebepleri
- İstinaf incelemesi İstinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılacaktır
- sadece kamu düzenine aykırılık halleri Bölge adliye mahkemesinde kendiliğinden gözetilir
- İstinaf sebepleri bakımından kanunda bir sınırlama yapılmamıştır
# İstinaf yoluna başvurabilecek kişiler
- istinafa davanın tarafları başvurabilir
- ihtiyari dava arkadaşlarım her birinin birbirinden bağımsız İstinaf yoluna başvurması mümkündür
- mecburi dava arkadaşları birlikte İstinaf yoluna başvurmalıdır
- fer'i müdahil yanında katıldığı tarafın feragatı olmadıkça tek başına İstinaf yoluna başvurabilir
- İstinaf yoluna başvuran kişinin hukuki yararının bulunması gerekir ilk derece mahkemesinde lehine karar verilmiş olan tarafın da hukuki yararı varsa istinafa başvurulması mümkündür
- katılma yolu ile İstinaf başvurusu :
- taraflardan birinin istinafa başvuru hakkı bulunmasa veya başvuru süresini geçirmiş olsa da diğer tarafın İstinaf dilekçesine karşı vereceği cevap dilekçesi ile İstinaf yoluna başvurulması mümkündür
- Ancak böyle bir durumda asıl başvuruyu yapan talebinden feragat eder veya talebi esasa girilmeden Bölge adliye mahkemesince reddedilirse katılma yoluyla İstinaf başvurusu da reddedilir
- hükümden önce bir sözleşme ile istinafa başvuru hakkından feragat mümkün değildir
- Ancak ilamın taraflara tebliğinden sonra İstinaf başvurusundan feragat geçerlidir.
# yetkili Bölge adliye mahkemesi
- ilk derece mahkemesinin kararlarına karşı ilk derece Mahkemesinin yetki çevresi içinde bulunduğu ilgili Bölge adliye mahkemesine başvurulur
- Bölge adliye Mahkemesi'nin yetkisi kesin yetkilidir
- Bölge adliye mahkemeleri için yetki sözleşmesi yapılamaz
- Kararı hakkında istinaf başvuru yapılan mahkeme Bölge adliye mahkemesi yargı çevresi dışında ise Bölge adliye mahkemesi duruşma yapmadan dosyanın yetkili Bölge adliye mahkemesine gönderilmesine kesin olarak kendiliğinden karar verir.
# İstinaf başvurusu
- İstinaf süresi özel kanun hükümleri saklı kalmak kaydı ile ilamın usulen her bir tarafa tebliğinden itibaren iki haftadır
- İstinaf dilekçesi karşı tarafa tebliğ edilir ve dilekçenin karşı tarafa tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde karşı taraf İstinaf dilekçesine cevap vermelidir
- bir taraf istinafa başvuru süresini geçirmiş olsa dahi diğer tarafın İstinaf dilekçesine vereceği cevapla katılma yoluyla İstinaf başvurusu yapabilir
- Bu durumda süreyi geçirmesini sebebiyle başvuru reddedilmez
- katılma yoluyla İstinaf halinde İstinaf yoluna başvuran taraf buna 2 haftalık sürede cevap verebilir
- İstinaf dilekçesi başvuranın kimliği ve imzasıyla başvurulan kararı yeteri kadar belli edecek kayıtları taşıması durumunda diğer hususlar bulunmasa bile reddedilmez ve kural olarak kamu düzenine aykırılık yönünden incelenir
- İstinaf dilekçesi karşı taraf sayısından bir fazla hazırlandıktan sonra karar veren mahkemeye veya başka yer mahkemesine verilebilir
- Dilekçenin verildiği mahkeme tarafından başvuru Bölge adliye mahkemesi başvuru defterine kayıt olunur ve başvurana bu konuda bir belge verilir
- dilekçe kararı veren mahkeme dışında başka bir yer mahkemesine verilmişse bu mahkeme tarafından kayıt yapıldıktan sonra kararı veren mahkemeye gönderilir
- ilk derece mahkemesi başvuru ve cevap dilekçeleri verildikten ve bu konudaki süreler de geçtikten sonra dosyayı yetkili Bölge adliye mahkemesine gönderir
- yetkili Bölge adliye Mahkemesi'nin tespiti konusunda ilk derece mahkemesi başvuru dilekçesi ile bağlı olmayarak kendiliğinden yetkili mahkemeye gönderir
- ilk derece mahkemesi ÜÇ HALDE başvuruyu inceleme yetkisine sahiptir bunların dışında başvuruyu kabul etmesine imkan yoktur Bunlar:
1. İstinaf dilekçesinin süresinde verilip verilmediği
2. Kararın kesin bir karar olup olmadığı
3. harç ve giderlerinin tam olarak yatırılıp yatırılmadığıdır
- giderler eksik yatırılmış ise mahkene tarafından başvuruda bulunana bir haftalık kesin süre verilir ve eksiklik tamamlanmadığında başvurudan vazgeçilmiş sayılmayacağı hususu yazılı olarak bildirilir
- bu sürede harç yatırılmazsa başvurunun yapılmamış sayılmasına karar verilir
- İstinaf suresi geçirilmiş veya kesin bir karara karşı istinafa başvurulursa
mahkeme İstinaf dilekçesinin reddine karar verir
- ilk derece mahkemesinin bu 3 hususta verebileceği Red kararına karşı bir hafta içerisinde İstinaf yoluna başvurulabilir
- Bu durumda karar veren mahkeme dosyayı yetkili Bölge adliye mahkemesine gönderir
- yetkili Bölge adliye mahkemesi Red kararı yerinde görürse ilk İstinaf dilekçesine göre gerekli incelemeyi yapar
#
başvurunun sonuçları ve etkisi
ERTELEYİCİ ETKİ :İstinaf başvurusunun ilk derece mahkemesi kararının kesinleşmesinİ engelleme şeklinde bir etkisi vardır
AKTARICI ETKİ: uyuşmazlığın Bölge adliye mahkemesinde özellikle İstinaf sebepleri ve kamu düzeni çerçevesinde yeniden incelenmesi etkisidir
- İstinaf başvurusu kural olarak icrayı durdurmaz. ancak icra iflas Kanunu'nun 36 maddesine göre icranın durdurulmasını istemek mümkündür
- nafaka kararları hakkında icranın durdurulması istenemez
- kişiler ve aile hukuku ile Taşınmaz mal ve taşınmazın aynına ilişkin haklarla ilgili kararlar kesinleşmeden icra edilemez
# İstinaf incelemesi
A. ön inceleme
ön incelemede şu hususlar hakkında inceleme yapılır
1. dosyanın incelenmesinin başka bir dairenin görev alanına girip girmediği
2. ilk derece mahkemesi kararının kesin olup olmadığı
3. başvurunun süresi içinde yapılıp yapılmadığı
4. başvuru şartlarını yerine getirilip getirilmediği
5. başvuru sebeplerinin veya gerekçesinin gösterilip gösterilmediği
B. asıl inceleme
- Bölge adliye mahkemesi hukuk dairesinde davanın özelliğine göre heyet olarak ya da görevlendirilecek naip üye tarafından inceleme yapılır.
- inceleme sırasında gerekli durumlarda başka Bölge adliye mahkemesi veya ilk derece mahkemesi istinabe edilir
- İstinaf mahkemesinde incelemede uygulanacak Yargılama usulü bakımından aksine hüküm bulunmayan hallerde ilk derece mahkemesinde uygulanan yargılama usulü esas alınır
- İstinaf incelemesi kamu düzenine aykırılık halleri dışında İstinaf sebepleri ile sınırlı olarak yapılır
- Bölge adliye mahkemesinde ilk derecede yapılması mümkün olan bazı işlemleri yapılamaz
1. karşı dava açılamaz
2. davaya müdahale talebinde bulunulamaz
3. davaların birleştirilmesi istenemez
ancak aynı yargı çevresinde yer alan aynı düzeyde ve sıfattaki mahkemelerde görülen ve aralarında bağlantı bulunan davalar birleştirilebilir
4. ıslah talebinde bulunulamaz
5. ilk derece mahkemesinde ileri sürülmeyen İddaa ve savunmalar dinlenmez ancak Bölge adliye mahkemesinde kendiliğinden dikkate alınacak durumlar bunun istisnasıdır
6. ilk derece mahkemesinde dayanılmayan delillere dayanılamaz ancak ilk derece mahkemesinde usulüne uygun ileri sürülmesine rağmen incelenmeden reddedilen ve mücbir bir sebeple gösterilmesi mümkün olmayan deliler Bölge adliye mahkemesine gösterilebilir.
# duruşma yapılmasına gerek olmayan haller
A. usule ilişkin hususlarda duruşma yapılmasına gerek olmayan haller
- Bu haller ilk derece mahkemesinde gerçekleşen ağır usul hatalarıdır
1. davaya bakması yasak olan hakimin karar vermiş olması
2. ileri sürülen haklı ret istemine rağmen reddedilen hakimin davaya bakmış olması
3. mahkemenin görevli ve yetkili olmasına rağmen görevsizlik veya yetkisizlik kararı verilmiş olması veya mahkemenin görevli ya da yetkili olmamasına rağmen davaya bakmış bulunması veyahut mahkemenin Bölge adliye mahkemesi yargı çevresi dışında kalması
4. diğer dava şartlarını aykırılık bulunması
5. mahkemece usule aykırı olarak davanın veya karşı davanın açılmamış sayılmasına, davaların birleştirilmesine veya ayrılmasına, merci tayinine karar verilmiş olması
6. mahkemece tarafların davanın esası ile ilgili olarak gösterdikleri delillerin hiçbiri toplanmadan veya gösterilen deliller hiç değerlendirilmeden karar verilmiş olması
bu durumlarda Bölge adliye mahkemesi esası İncelemeden kararın kaldırılmasına ve dosyanın yeniden görüşülmesi için karar veren mahkeme veya kendi yargı çevresinde uygun göreceği başka bir yer mahkemesinde ya da görevli ve yetkili mahkemeye gönderilmesine duruşma yapmadan kesin olarak karar verir
B. esasa ilişkin hususlarda duruşma yapılmasına gerek olmayan haller
1. incelenen Mahkeme kararının usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğu anlaşıldığı takdirde başvurunun esastan reddine karar verilir
2. yargılamada eksiklik bulunmamakla beraber kanunun olaya uygulanmasında hata edilip de yeniden yargılama yapılmasına ihtiyaç duyulmadığı takdirde veya kararın gerekçesinde hata edilmiş ise düzelterek yeniden esas hakkında karar verilir
3. yargılamada bulunan eksiklikler duruşma yapılmaksızın tamamlanacak nitelikte ise bunların tamamlanmasından sonra yeniden esas hakkında karar verilir
# duruşma yapılması
- duruşma yapılması gerekmeyen durumlar dışında ön inceleme aşamasından sonra Bölge adliye mahkemesi duruşma açar ve tahkikat yürütür
- başvuran kabul edilebilir bir mazerete dayanarak duruşmaya gelemediğini bildirdiği takdirde yeni bir duruşma günü tayin edilerek taraflara bildirilir
- başvuran mazeretsiz olarak duruşmalara katılmadığı veya tahkikatla ilgili giderler süresi içinde yapılmadığı takdirde dosyanın mevcut durumuna göre karar verilir
-şu kadar ki tahkikat yapılmaksızın karar verilmesine olanak bulunmayan hallerde başvuru reddedilir
#Bölge adliye mahkemeleri Başkanlar Kurulu
- kendiliğinden veya
- hukuk dairesinin ya da
- Cumhuriyet Başsavcısının
- İstinaf yoluna başvurma hakkı bulunanların
-benzer olaylarda Bölge adliye Mahkemesi'nin hukuk ve Ceza daireleriince verilen kesin nitelikleri kararları arasında uyuşmazlık bulunması halinde uyuşmazlığın giderilmesimi gerekçeli olarak istemeleri üzerine kendi görüşünü de ekleyerek Yargıtay birinci başkanlığından isteyecektir
- bu durumda Bölge adliye mahkemelerinin birbiriyle çelişkili hukuk kararları hakkında içtihadı birleştirme kararını Yargıtay hukuk genel kurulu verecektir
# İstinaf incelemesi sonunda verilen karar
- Bölge adliye mahkemesi kararlarında şu hususların bulunması gerekir
1. kararı veren Bölge adliye mahkemesi Hukuk Dairesi ile Başkan üyeler ve tutanak katibinin ad ve soyadları sicil numaraları
2. tarafların ve davaya ilk derece mahkemesinde müdahil olarak katılanların kimlikleri ile TC kimlik numaraları varsa Kanuni temsilci vekillerinin adı soyadı ve adresleri
3. tarafların iddia ve savunmanın özeti
4. ilk derece mahkemesi kararının özeti
5. ileri sürülen İstinaf sebepleri
6. taraflar arasında Uyuşmazlık konusu olan veya olmayan hususlarla bunlara ilişkin delillerin tartışılması ve üstün tutma sebepleri, sabit görülen olaylarla bunlardan çıkarılan sonuç ve hukuki sebep
7. hüküm sonucu ile varsa kanunyolu ve suresi
8. gerekçeli karar sonradan yazılmışsa gerekçeli kararın yazıldığı tarih
9. kararın verildiği tarih başkan ve üyeleri ile tutanak katibinin imzaları
# İstinaf başvurusunun haksız olması ve reddi
- İstinaf konusu yapılan ilk derece mahkemesi kararı usul ve esas yönünden hukuka uygun ise İstinaf talebinin reddine karar verilir
- İstinaf başvurusunun süresinde olmadığı
- kesin bir karara karşı İstinaf yoluna başvuru olduğu
- başvuru şartlarının yerine getirilmediği
- başvuru sebepleri ve gerekçeleri gösterilmediği ve kamu düzenine aykırılık da bulunmadığı Durumlarda başvurunun reddine karar verilmelidir
# İstinaf başvurusunun haklı olması ve kabulü
A. ilk derece mahkemesi kararının kaldırılarak gönderme kararı verilmesi
- özellikle duruşma yapılmasına gerek olmayan usuli hatalarım söz konusu olduğu 6 bent halinde belirtilen durumlarda Bölge adliye mahkemesi ilk derece mahkemesinin kararını kaldırarak dosyanın ilgili bir mahkemeye gönderilmesine karar verebilir
B. ilk derece mahkemesi kararının kaldırılarak davanın kısmen ya da tamamen kabulü kararı verilmesi
- Bu şekilde bir karar verilebilmesi için Bölge adliye Mahkemesi'nin işin esasına girmiş olması gerekir
- bu durumda İstinaf mahkemesi yeniden yargılama yapmakta ve ilk derece Mahkemesi'nin yerine geçerek bir karar vermektedir
C. ilk derece mahkemesi kararının kaldırılarak davanın reddine karar verilmesi
- Bu şekilde bir kararın verilebilmesi için de Bölge adliye Mahkemesi'nin işin esasına girmiş olması gerekir
- ilk derece Mahkemesince kısmen veya tamamen davanın kabulüne karar verilmiş olması ancak İstinaf sebepleri çerçevesinde bu kararın Bölge adliye mahkemesince doğru bulunmaması halinde bu kadar verilir.
Yorumlar
Yorum Gönder