MEDENİ USUL HUKUKU NOTLARI - İLK DERECE MAHKEMELERİ
- mahkemelerin kuruluşu kanunla düzenlenir
- genel mahkemeler çözümledikleri uyuşmazlıklar belirli kişi veya kişi gruplarıyla ya da belirli işlerle sınırlandırılmamış olan mahkemelerdir
- genel mahkemeler özel mahkemelerin kurulamadığı yerlerde aynı zamanda özel mahkeme sıfatıyla da görev yaparlar
- genel mahkemeler Asliye hukuk mahkemeleri ve sulh hukuk mahkemeleri olarak ikiye ayrılır
- hukuk mahkemeleri her il merkezi ile bölgelerin coğrafi durumları ve iş yoğunluğu göz önünde tutularak belirlenen ilçelerde Hakimler ve Savcılar Kurulu'nun olumlu görüşü alınarak Adalet Bakanlığı tarafından kurulur
- Hukuk mahkemeleri arasında iş dağılımı yapılması ve buna ilişkin esaslar Hakimler ve Savcılar Kurulu tarafından belirlenir
- Sulh hukuk ve Asliye hukuk mahkemeleri tek hakimlidir. Asliye Ticaret Mahkemeleri ise bazı dava ve işlere toplu mahkeme olarak bakar
- dava açarken o yerdeki asliye mahkemelerinden birini seçme imkanı yoktur dilekçe genel olarak o yer Asliye Hukuk Mahkemesine hitaben yazılır
- sulh hukuk mahkemeleri ile özel mahkemelerin görevlerine giren işler dışında kalan tüm işler asliye mahkemelerince görülür Bu açıdan bakıldığında Asliye hukuk mahkemeleri asıl mahkemelerdir
- bir yerde birden çok Asliye Ticaret Mahkemesi varsa, iş durumunun gerekli kıldığı yerlerde Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu tarafından bir veya birkaçı sadece Deniz Ticaret ve deniz sigorta işlerine bakmakla görevlendirilebilir
- Asliye Ticaret Mahkemeleri konusu para ile ölçülebilen yani malvarlığını ilgilendiren 300 bin liranın üzerindeki davalarda üç hakimli toplu mahkeme olarak görev yapar
- Asliye Ticaret Mahkemeleri dava değerine bakılmaksızın;
1.İflas iflasın ertelenmesi iflasın kaldırılması iflasın kapatılması konkordato ve yeniden yapılandırmadan kaynaklanan davalara
2.Türk Ticaret kanununda hakimin kesin olarak karara bağlayacağı işler ile davalara
3.Şirketler ve Kooperatifler hukukundan kaynaklanan genel kurul kararlarının iptali ve butlanına ilişkin davalara yönetim organları ve yönetim organları aleyhine açılacak sorumluluk davalarına organların azline ve geçici organ atanmasına ilişkin davalara Fesih infisah ve tasfiyeye yönelik davaları
4.Hukuk muhakemeleri Kanunu'na ve milletlerarası tahkim kanunu na göre yapılan tahkim yargılamasında; tahkim şartına ilişkin itirazlara, iptal davalarına, hakimlerin seçimi ve reddine yönelik davalar ile yabancı hakem kararlarının tanıma ve tenfizine yönelik davalara
ilişkin tüm yargılama safhaları Bir başkan ve iki üye ile toplanacak heyetçe yürütülür ve sonuçlandırılır
- Kadastro mahkemeleri tek hakimli mahkemelerdir ve Asliye Mahkemesi niteliğindedir.Ayrı bir Kadastro Mahkemesi kurulamayan yerlerde kadastro mahkemelerinin görev alanına giren uyuşmazlıklar o yerde bulunan Asliye Hukuk Mahkemesi tarafından sonuçlandırılı.
- Kadastro mahkemelerinde genel mahkemelerden farklı bir usül uygulanır kadastro kanununda hüküm bulunmayan hallerde basit yargılama usulü uygulanır
- iş mahkemesinin kurulmadığı yerde birden fazla Asliye Hukuk Mahkemesi varsa Hakimler ve Savcılar Kurulu iş uyuşmazlıkları çözmek üzere o yer Asliye Hukuk mahkemelerinde birisini görevlendirir
- birden fazla İş Mahkemesi bulunan yerlerde Sosyal Güvenlik hukukundan kaynaklanan davaların görüleceği iş mahkemeleri Hakimler ve Savcılar Kurulu tarafından belirlenebilir
- Sosyal Güvenlik mahkemeleri ve iş mahkemeleri arasında bir iş dağılımı ilişkisi vardır
- iş mahkemelerinde basit yargılama usulü uygulanır
- her asliye mahkemesinin yargı çevresi içinde bir İcra Mahkemesi kurulur
- ayrı bir İcra Mahkemesi bulunmayan yerlerde o yerin Asliye Hukuk Mahkemesi İcra Mahkemesi olarak görev yapar
- icra mahkemelerinde basit yargılama usulü uygulanır ve icra mahkemelerinin baktığı işler ivedi işlerden sayılır
- İcra Mahkemesi kararları kural olarak maddi anlamda kesin hüküm teşkil etmez İcra Mahkemesi kararları sadece o takip hakkında takip hukukuna özgü bir etkiye sahiptir
- tüketici hakem heyetlerinin başkanlığını illerde Ticaret İl Müdürü ilçelerde ise Kaymakam veya bunların görevlendireceği bir memur yürütür
- Tüketici Hakem Heyeti
- baronun mensupları arasından görevlendireceği BİR ÜYE
- satıcının tacir olduğu uyuşmazlıklarda ticaret ve sanayi odasının ya da bunların ayrı ayrı örgütlendiği yerlerde Ticaret Odası'nın satıcının esnaf ve sanatkar olduğu uyuşmazlıklarda illerde Esnaf ve Sanatkarlar odaları birliğinin ilçelerde ise en fazla üyeye sahip Esnaf ve Sanatkarlar Odası'nın görevlendireceği BİR ÜYE
- tüketici örgütlerinin kendi aralarından seçecekleri BİR ÜYE olmak üzere BAŞKAN DAHİL 5 ÜYEDEN oluşur.
- tüketici mahkemeleri nezdinde bakanlık tüketiciler ve tüketici örgütleri tarafından açılan davalar harçlar kanununda düzenlenen harçlardan muaftır.
- tüketici örgütleri, ilgili kamu kurum ve kuruluşları ile bakanlık; haksız ticari uygulamalar ve ticari reklamlara ilişkin hükümler dışında, genel olarak tüketicileri ilgilendiren ve kanuna aykırı bir durumun doğma tehlikesi olan hallerde bunun önlenmesine veya durdurulmasına ilişkin ihtiyati tedbir kararı alınması veya hukuka aykırı durumun tespiti, önlenmesi veya durdurulması amacıyla tüketici mahkemelerinde dava açabilir
- genel olarak tüketicileri ilgilendiren davalarda Davacı verilen kararların yayınlanmasını talep edebilir
- belirli parasal sınırların üzerindeki uyuşmazlıklarda tüketici hakem heyetine başvurulamayacağı doğrudan tüketici mahkemesine başvurulacağı unutulmamalıdır
- aile mahkemelerinin görevli olduğu uyuşmazlıklar
- soybağına ilişkin uyuşmazlıklar babalık davası tanıma evlat edinilen
- aile ile ilgili uyuşmazlıklar nafaka aile malları
- aile mahkemeleri her il ve nüfusu 100000 üzerinde olan her ilçede kurulan tek hakimden oluşan Asliye Mahkemesi derecesinde mahkemelerdir
Yorumlar
Yorum Gönder