CEZA MUHAKEMESİ 9

Ceza muhakemesi hukukunda maddi ceza hukukunun aksine kıyas serbesttir

Sınırlayıcı hükümler ve istisnai hükümlerde kıyas yasaktır 

Ceza muhakemesinde derhal uygulama ilkesinin sonuçları şunlardır

1. Muhakeme işlemleri yürürlükteki kanuna göre yapılır 
2. Eski kanun zamanında muhakemesine başlamış olmakla birlikte henüz sonuçlandırılmamış olan uyuşmazlıklara da yeni kanun uygulanır 
3. Önceki kanun zamanında yapılan ve tamamlanan işlemler sonradan yürürlüğe giren kanun bakımından da geçerliliğini korur 
4. Şüpheli veya sanığın lehine ve aleyhine olmasına bakılmayacak aleyhine olsa da yeni kanun hemen uygulanır 

Ceza muhakemesinde ilkeler: 

1. Davasız yargılama olmaz ilkesi 

[a] Otomatik İstinaf ve [b] hükmün bozulmasının diğer sanıklara etkisi bu kuralın istisnalarını oluşturur

2. Ceza davasının kamusallığı ilkesi
3. Maddi gerçeğin araştırılması ilkesi
4. Şüpheden sanık yararlanır ilkesi
5. Doğrudanlık ilkesi
6. Sözlülük yazılılık ilkesi
7. Alenilik ilkesi
8. Kamu davasının mecburiliği ilçesi

Kamu davasının mecburiliği ilkesinin iki istisnası vardır

1. [A] Cezayı KALDIRAN şahsi sebep olarak Etkin pişmanlık hükümlerinin uygulanmasını gerektiren koşulların ya da 

[B] kişisel cezasızlık nedeninin varlığı durumunda Cumhuriyet Savcısı iddianameyi düzenlemek yerine kovuşturmaya yer olmadığı kararı verebilir [ TAKDİR YETKİSİ ]

2.  Cumhuriyet Savcısı soruşturulması ve kovuşturulması şikayete bağlı olup ÜST SINIRI 1 YIL veya daha az süreli hapis cezasını gerektiren suçlardan dolayı yeterli şüphenin varlığına rağmen kamu davasının açılmasının ertelenmesine karar verebilir

• Bölge adliye mahkemeleri yargı çevreleri içerisinde yer alan adli yargı ilk derece mahkemeleri yönünden ortak yüksek yetkili mahkemedir
• Uyuşmazlık farklı yer Bölge adliye mahkemelerinin yargı çevrelerinde yer alan mahkemeler arasında çıkmışsa ortak yüksek yetkili mahkeme Yargıtay'ın ilgili Ceza Dairesidir
• Aralarında yetki uyuşmazlığı bulunan mahkemelerden biri Yargıtay Ceza Dairesi ise ortak yetkili mahkeme Yargıtay ceza genel kuruludur

Duruşma sırasında suçun hukuki niteliğinin değiştiğinden bahisle madde bakımından yetkisizlik kararı verilerek dosya ALT DERECELİ mahkemeye gönderilemez ancak üst dereceli mahkemeye gönderilebilir!

Madde bakımından yetkisiz bir mahkemede yapılan yenilenmesi mümkün olmayan işlemler geçerlidir 

Bunun dışındaki işlemler hükümsüzdür

> Madde bakımından yetkili mahkemenin belirlenmesinde iddianamedeki sevk maddeleri değil olayın anlatılış biçimi esas alınır

> Mahkemelerin madde bakımından yetkilerinin belirlenmesinde ağırlaştırıcı veya hafifletici nedenler dikkate alınmaz Kanunda yer alan suçun cezasının ÜST SINIRI göz önünde bulundurulur

> Kanunda nitelikli unsurlar için oran belirtilmeyip ceza miktarı gösterilmişse madde bakımından yetkili mahkemenin belirlenmesinde Bu ceza miktarı dikkate alınır

Soruşturma aşamasında hakim tarafından verilmesi gereken kararlar almak ve işleri yapmak ve bunlara karşı yapılan itirazları incelemek  Sulh Ceza hakimliğinin görevidir

Cumhuriyet savcısı tarafından verilen kovuşturmaya yer olmadığına ilişkin kararlara karşı yapılan itirazların incelenmesi Sulh Ceza hakiminin görevidir 

Sulh Ceza hakimliğinin ve ağır ceza mahkemelerinin görev alanına girmeyen konular asliye ceza mahkemesinin görevine girer

Kaçakçılıkla mücadele kanunu kapsamına giren suçlar dolayısıyla açılan davalar Adalet Bakanlığının teklifi üzerine Hakimler ve Savcılar Kurulu tarafından belirlenen Asliye Ceza Mahkemesinde görülür 

Ancak bu suçlarla bağlantılı olarak resmi belgede sahtecilik suçunun işlenmesi durumunda madde bakımından yetkili mahkeme Ağır Ceza Mahkemesidir 

> Kanunda ismen sayılan katalog suçlar suçun ve cezanın niteliğine bakılmaksızın ağır ceza mahkemesinin madde bakımından yetkisine girer 

Örneğin; yağma, irtikap, hileli iflas, devletin güvenliğine karşı suçlar gibi. 

>   - Ağırlaştırılmış müebbet 

• Müebbet hapis 
• 10 yıldan fazla hapis cezasını 

gerektiren suçlarla ilgili dava ve işler ağır ceza mahkemesinin görevine girer 

> Madde bakımından yetki konusunda mahkemeler arasında uyuşmazlık çıktığında görevli mahkemeyi ortak yüksek yetkili mahkeme belirler 

Madde bakımından yetki kurallarının istisnaları:

1.  suçun hukuksal niteliğinin değişmesi 

Duruşmada suçun hukuksal niteliğinin değiştiği ileri sürülerek madde bakımından yetkisizlik kararı verilerek dosya alt dereceli mahkemeye gönderilemez

İDDİANAMENİN KABULÜNDEN SONRA  işin davayı gören mahkemenin madde bakımından yetkisini açtığı veya dışında kaldığı anlaşılırsa mahkeme bir kararla işi madde bakımından yetkili mahkemeye gönderir

Uyuşmazlık özel yetkili bir mahkemenin madde bakımından yetki alanına giriyorsa davayı gören mahkemenin yetki alanı dışında kalırsa mahkeme o uyuşmazlığı çözemez 

2. Bağlantı

>> Madde bakımından yetkisizlik kararı veren mahkemenin bu kararına karşı iki yol vardır

1.  madde bakımından yetkisizlik kararı yargı değişikliğine yol açmıyorsa bu karar İTİRAZA tabidir Yani adli yargı içerisindeki mahkemeler bakımından verilen görevsizlik kararlarına karşı itiraz yoluna gidilebilir İtiraz merciinin verdiği kararlar KESİNDİR. 
2. Madde bakımından yetkisizlik kararı yargı yeri değişikliğine yol açıyorsa İSTİNAFA tabidir 

> Yer yönünden yetkili olmayan hakim veya mahkeme tarafından yapılan işlemler salt yetkisizlik nedeniyle hükümsüz sayılmaz

> Bir yargıç veya mahkeme yetkili olmasa bile gecikmesinde sakınca bulunan durumlarda yargı çevresi içerisinde gerekli işlemleri yapar

>> Yetkisizlik kararı ile gelen bir soruşturmada Cumhuriyet Savcısı kendisininde yetkisiz olduğu kanısına varırsa yetkisizlik kararı verir ve yetkili savcılığın belirlenmesi için soruşturma dosyasını yargı çevresinde görev yaptığı Ağır Ceza Mahkemesine EN YAKIN Ağır Ceza Mahkemesine gönderir Mahkemece bu konuda verilen kararlar kesindir

> KURAL olarak yer bakımından yetkili mahkeme ‘’suçun işlendiği yer’’ mahkemesidir 

• Teşebbüs aşamasında kalan suçlarda son icra hareketinin yapıldığı yer mahkemesi yetkilidir
• Kesintisiz suçlarda kesintinin gerçekleştiği yer mahkemesi yetkilidir
• zincirleme suçlarda son suçun işlendiği yer mahkemesi yetkilidir 

> YEDEK KURALLAR [ TÜRKİYE ] : Suçun işlendiği yer belli değilse;

• Şüpheli veya Sanığın yakalandığı yer 
• Şüpheli veya Sanığın yerleşim yerinin bulunduğu yer 
• Şüpheli veya Sanığın Türkiye'de en son oturduğu yer
• ilk usul işleminin yapıldığı yer 

YEDEK KURALLAR [ YURTDIŞI ] Yabancı ülkede işlenen ve kanun hükümleri gereği Türkiye'de soruşturulması ve kovuşturulması gereken suçlarda ‘’suçun işlendiği yer belli değilse’’

•  şüpheli veya Sanığın yakalandığı yer
•  yakalanma Şüpheli veya Sanığın Türkiye'de yerleşim yeri Yoksa Türkiye'de en son adresinin bulunduğu yer
• Yabancı ülkede işlenen suçlarda şüpheli veya sanık Türkiye'de yakalanmamış yerleşmemiş veya adresi yoksa yetkili mahkeme ADALET BAKANININ İSTEMİ  ve Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısının BAŞVURUSU üzerine YARGITAY tarafından belirlenir 

> İSTİSNALAR: Suçun işlendiği yer mahkemesinin yetkili olması kuralının istisnaları

1. Basın yoluyla işlenen suçlarda yetkili mahkeme

 suç ülkede yayınlanan bir basılı eseriyle işlemişse yetkili mahkeme ESERİN YAYIM MERKEZİ olan yer mahkemesidir Aynı eserin birden çok yerde basılması durumunda suç eserin yayın merkezi dışındaki baskısında oluşmuşsa bu suç için ESERİN BASILDIĞI YER mahkemesi de yetkilidir 

Soruşturulması ve kovuşturulması şikayete bağlı olan hakaret suçunda eser MAĞDURUN YERLEŞİM yerinde veya OTURDUĞU yerde dağıtılmışsa o yer mahkemesi de yetkilidir

Mağdur suçun işlendiği yer dışında tutuklu veya hükümlü bulunuyorsa o yer Mahkemesi de yetkilidir 

2. Görsel ve işitsel yayınla işlenen suçlar 

Suç ülkede yayınlanan bir görsel veya işitsel yayınla işlenmişse yetkili mahkeme görsel veya işitsel yayının YAYIM MERKEZİ olan yer mahkemesidir

aynı görsel veya işitsel yayın birden çok yerde görülmüş veya işitilmiş s&w suç yayın merkezi dışında oluşmuşsa bu suç için YAYININ YAPILDIĞI  yer mahkemesi de yetkilidir 

Görsel ve işitsel yayın MAĞDURUN YERLEŞİM yerinde ve OTURDUĞU yerde işitilmiş veya görülmüşse o yer mahkemesi de yetkilidir 

> Deniz taşıtlarında işlenen suçlarda yetkili mahkeme

Suç Türk bayrağını taşıma yetkisine sahip olan bir gemide veya böyle bir taşıt Türkiye dışında iken işlenmişse

•  Geminin İLK UĞRADIĞI Türk Limanı Mahkemesi
•  Geminin sicile KAYITLI BULUNDUĞU yer Mahkemesi 

Ülke içinde deniz taşıtlarında ya da bu taşıtlarla işlenen suçlarda bunların İLK ULAŞTIĞI YER mahkemesi de yetkilidir 

> Çevre kirletme suçu yabancı bayrağı taşıyan bir gemi tarafından Türk karasuları dışında işlendiği takdirde

•  suçun işlendiği yere en yakın yer mahkemesi
•  Geminin Türkiye'de ilk uğradığı Limanın bulunduğu yer Mahkemesi 

> Hava ve demiryolu taşıtlarında işlenen suçlarda yetkili mahkeme

 Türk bayrağını taşıma hakkına sahip olan hava araçları ile demiryolu taşıtlarında işlenen suçlarda Deniz taşıtlarında işlenen suçlardaki yetki kuralları uygulanır 

>> Yer bakımından yetkisizlik kararı verme yetkisi davaya bakan mahkemeye aittir Mahkeme bu kararı resen veya istemi üzerine verebilir 

Yer yönünden yetkisizlik iddiası

•  ilk derece mahkemelerinde DURUŞMADA SORGUDAN
•  Bölge adliye mahkemelerinde İNCELEMENİN BAŞLAMASINDAN ve duruşmalı işlerde İNCELEME RAPORUNUN OKUNMASINDAN önce bildirilmelidir 

Bu aşamalardan sonra yetkisizlik iddiasında bulunulamayacağı gibi mahkemeler de bu hususta resen karar veremez 

Mahkemelerin yetkisizlik kararına itiraz edilebilir 

>>  Yer yönünden yetki de olumlu veya olumsuz bir uyuşmazlık çıkarsa yetkili hakim veya mahkeme ortak yüksek yetkili mahkeme belirler 

• Yetki uyuşmazlığı aynı Bölge adliye mahkemesi yargı çevresi içerisinde yer alan iki mahkeme arasında çıkmışsa ortak yüksek yetkili mahkeme Bölge adliye mahkemesidir
• Yetki uyuşmazlığı farklı yerlerdeki Bölge adliye mahkemeleri yargı çevresi içerisinde yer alan iki mahkeme arasında çıkmışsa ortak yüksek yetkili mahkeme Yargıtay’ dır

> Yer bakımından yetki kurallarının istisnalar

1. davanın nakli

• Davaya bakmaya yetkili hakim veya mahkemenin [1] hukuksal veya [2] fiili nedenlerle yargılama görevini yerine getiremeyecek halde olması durumunda davanın başka yerdeki aynı dereceli mahkemeye nakledilmesine genel nakil denir
• Yetkili hakim veya mahkeme hukuksal veya fiili nedenlerle görevini yerine getiremeyecek durumunda bulunursa YÜKSEK YETKİLİ MAHKEME davanın başka yerde bulunan aynı derecede bir mahkemeye nakline karar verir
• Kovuşturmanın asıl yetkili yer mahkemesinde yapılmasının KAMU GÜVENLİĞİ için tehlike oluşturması nedeni ile mahkemenin başka bir yerde bulunan aynı derecedeki bir mahkemeye nakledilmesine kamu güvenliği nedeniyle nakil denir 

Kamu güvenliği nedeniyle nakil  ADALET BAKANI İSTEMİ üzerine YARGITAY tarafından karara bağlanır

• Mahkeme fiili nedenler veya güvenlik gerekçesiyle DURUŞMANIN il sınırları içinde başka bir yerde yapılmasına karar verebilir bu karara karşı itiraz yolu açıktır Buna duruşmanın nakli denir 

2. İstinabe 

• Yerleşim yerleri yargı çevresi dışında olan sanıkların sorgularının istinabe edilen mahkemede yapılması gerekir
• Yargılandığı suç nedeniyle başka yer cezaevinde bulunan hükümlünün bizzat duruşmada hazır bulundurularak müdafi huzurunda yeniden dinlenmesi gerekir Zorunlu nedenler bulunmadığı halde istinabe yoluyla alınan savunması ile yetinmek suretiyle hüküm kurulamaz 
• Alt sınırı 5 YILDAN AZ hapis cezasını gerektiren bir suçtan yargılanan sanığa sorgusundan önce ifadesini esas mahkemesi huzurunda vermek isteyip istemediği sorulduktan sonra istinabe suretiyle sorguya çekilebilir
• Alt sınırı 5 YIL VE DAHA FAZLA hapis cezasını gerektiren suçlardan dolayı sanığın sorgusunun MUTLAKA yargılamayı yapan asıl mahkemede yapılması zorunludur 

3. Bağlantılı uyuşmazlıkların birleştirilmesi 

>> Hakim ve savcıların GÖREV SUÇLARINDA muhakeme usulü

1. [KURAL] Hakim ve savcıların [1] görevden doğan veya [2] görev sırasında işlenen suçlar [3] sıfat ve görevleri gereğine uymayan tutum ve davranışları nedeniyle haklarında [a] araştırma [b] inceleme ve [3] soruşturma yapılması İZNE bağlıdır. 

 İSTİSNA] Ancak HSYK müfettişlerinin denetim veya soruşturma sırasında öğrendikleri ve gecikmesinde sakınca bulunan konuların soruşturması için önceden izin alınması gerekmez Bu durumda durum hemen HSK'ya bildirilir

2. Hakim ve savcılar hakkında ihbar veya şikayeti içeren dilekçe veya evrak cumhuriyet başsavcılıkları ile adalet komisyonlarının intikal ederse bunlar herhangi bir araştırma inceleme ve soruşturma işlemi yapılmadan doğrudan HSYK GENEL SEKRETERLİĞİNE gönderilir 

Ancak Adalet Bakanlığı merkez bağlı ve ilgili kuruluşları ile uluslararası mahkemelerde veya kuruluşlarda görev yapan hakim ve savcılar ile geçici yetki veya görevlendirme ile başka bir kurum kuruluş veya kuruluşta çalışan hakim ve savcılar idari görevleri yönünden savcılar ve komisyon işçilerine yönelik görevleri yönünden Adalet Komisyonu başkan ve üyeleri ile ilgili olan ihbar ve şikayeti içeren dilekçe veya evrak ADALET BAKANLIĞI CEZA  İŞLERİ Genel Müdürlüğüne gönderilir

3. Hakim ve savcıların görev suçları ile ilgili hakkında araştırma inceleme ve soruşturma yapılması  HSYK dairesinin teklifi ve Adalet bakanının iznine bağlıdır
4. Araştırma inceleme ve soruşturma HSYK müfettişleri veya hakkında soruşturma yapılacak olandan daha kıdemli hakim veya Savcı eliyle yaptırılabilir Araştırma ve inceleme izni verilirse hakim ve savcının savunması alınamaz SAVUNMA sadece SORUŞTURMA izni verilen durumlarda alınabilir 
5. Hakim ve savcılar hakkında tamamlanan soruşturma evrakı ilgisine göre bakanlık Ceza İşleri Genel Müdürlüğüne veya HSYK Genel Sekreterliğine gönderilir Kovuşturma yapılmasına gerek olup olmadığı izin mercii tarafından takdir edilerek evrak ilgili mercilere gönderilir 
6. Kovuşturma izni verilmesi durumunda evrak HSYK tarafından 

-  ilgilinin yargı çevresinde bulunduğu Ağır Ceza Mahkemesine en yakın Ağır Ceza Mahkemesi Cumhuriyet savcılığına 

- Adalet Bakanlığı merkez bağlı ve ilgili kuruluşlarında görev yapan Yargıç ve savcılar hakkında Ankara Cumhuriyet savcılığına gönderilir 

7. Cumhuriyet Savcısı 5 gün içinde iddianamesini düzenleyerek evrakı son soruşturmanın açılmasına veya son soruşturmanın açılmasına yer olmadığına karar verilmek üzere Ağır Ceza Mahkemesine verir 
8. İlgilinin yargı çevresinde bulunduğu Ağır Ceza Mahkemesine en yakın Ağır Ceza Mahkemesi yaptığı inceleme sonunda son soruşturma açılmasına karar verirse yargılamayı kendisi yapamaz hakkında son soruşturma açılmasına karar verilenlerden birinci sınıfa ayrılmış olanlar ile ağır ceza mahkemeleri heyetine dahil bulunan hakim ve savcıların son soruşturmaları Yargıtay'ın görevli ceza dairesinde görülür Bunlar dışındaki hakim ve savcıların son soruşturmaları yargı çevresi içinde bulundukları Ağır Ceza Mahkemesi'nde yapılır 

Soruşturma sırasındaki tutuklama işlemleri son soruşturma açılmasına karar vermeye yetkili merci tarafından incelenir ve karara bağlanır

>Hakim ve savcıların suçlarına iştirak edenler aynı soruşturma ve kovuşturma mercilerine sahibidirler

> Ağır ceza mahkemesinin görevine giren suçüstü durumların dışında suç işlediği ileri sürülen hakim ve savcılar yakalanamaz üzerleri ve konutları aranamaz sorguya çekilmez 

Buna aykırı hareket eden kolluk kuvvetleri amir ve memurları hakkında yetkili Savcılık tarafından genel hükümlere göre doğrudan doğruya soruşturma ve kovuşturma yapılır 

>> Hakim ve savcıların KİŞİSEL SUÇLARI ile ilgili muhakeme

•  hakim ve savcılar hakkında kişisel suçlarından dolayı soruşturma ve kovuşturma yapılabilmesi için izin alınması gerekmez
•  kişisel suçları hakkında SORUŞTURMA ilgilinin yargı çevresinde bulunduğu Ağır Ceza Mahkemesine en yakın Ağır Ceza Mahkemesi Cumhuriyet başsavcısına aittir
•  SON SORUŞTURMA o yer Ağır Ceza Mahkemesine aittir
•  Adalet Bakanlığı merkez bağlı ve ilgili kuruluşlarındaki hakim ve savcıların kişisel suçları hakkında soruşturma ve kovuşturma Ankara Cumhuriyet Başsavcısı ve ağır ceza mahkemesine aittir 

>> Hakim ve savcılar ağır ceza mahkemesinin görevine giren SUÇÜSTÜ durumunda yakalanırsa bu görev suçu olsa bile soruşturma izni alınmadan genel hükümlere göre yapılır 

Bu soruşturmada genel hükümler uygulanacağı için soruşturma suçun işlendiği yer Cumhuriyet savcısı tarafından bizzat yapılır ve görevli mahkemede dava açılır 

>> Avukatlar ile ilgili muhakeme usulü

1. Avukatların [1] avukatlık veya [2] Türkiye Barolar Birliği ya da baroların organlarındaki görevlerinden doğan veya görev sırasında işledikleri suçlardan dolayı soruşturma açılabilmesi için Adalet Bakanlığının izni gerekir
2. Adalet Bakanlığı izin verirse soruşturma suçun işlendiği yer Cumhuriyet savcısı tarafından yapılır
3. Soruşturma tamamlanınca dosya Adalet Bakanlığı ceza İşleri Genel Müdürlüğüne gönderilir
4.  inceleme sonunda kovuşturma yapılması gerekli görülürse dosya suçun işlendiği yer Ağır Ceza Mahkemesine en yakın bulunan Ağır Ceza Mahkemesi Cumhuriyet savcılığına gönderilir
5.  Cumhuriyet Savcısı 5 gün içinde iddianamesini düzenleyerek dosyayı son soruşturmanın açılmasına veya açılmasına yer olmadığına karar verilmek üzere Ağır Ceza Mahkemesine verir 
6. Haklarında son soruşturmanın açılmasına karar verilen avukatların duruşmaları suçun işlendiği yer Ağır Ceza Mahkemesinde yapılır 

Ağır ceza mahkemesinin görevine giren suçüstü durumlarında soruşturma genel hükümlere göre yürütülür 

>> Bağlantı türleri : 

• Tek bir kişi birden fazla suçtan sanık olursa subjektif bağlantı birden fazla kişi bir suçtan dolayı sanık olursa objektif bağlantı söz konusudur
• Dar anlamda bağlantı subjektif ve objektif bağlantıdan oluşur geniş anlamda bağlantı subjektif ve objektif bağlantı dışında kalan bağlantı türleridir 

Bir kişi birden fazla suçtan sanık olmasa veya bir suçta her Ne sıfatla olursa olsun birden fazla sanık bulunmasa ya da suçun işlenmesinden sonra suçluyu kayırma, suç delillerini yok etme, gizleme veya değiştirme fiilleri de söz konusu olmasa bile mahkeme, bakmakta olduğu birden çok dava arasında bağlantı görürse birlikte bakmak ve hükme bağlamak üzere bu davaların birleştirilmesi ne karar verebilir İşte buna geniş bağlantı denir 

• Uyuşmazlıkların hepsi cezai nitelikte ise Tek çeşit bağlantı farklı türden ise karışık bağlantı söz konusu olur 

>> Uyuşmazlıklar arasında bağlantı varsa mahkeme 3 seçeneğe sahiptir

•  birleştirme
•  diğer uyuşmazlığın çözümlenmesini bekleme
•  nispi muhakeme yapma 

Birleştirmenin koşulları şunlardır

1.  uyuşmazlıklar arasında bağlantı bulunması gerekir 
2. Birleşmede yarar bulunmalıdır 
3. Birleştirme olanağı bulunmalıdır

Genel görevli Ceza Mahkemesi'nde görülmekte olan bir dava birleştirilmesinde yarar bulunması durumunda Yüce Divanda görülen bir dava ile birleştirilebilir 

Birleştirme olanağının söz konusu olabilmesi için uyuşmazlıkların hepsinin aynı yargılama aşamasında bulunması gerekir 

Birleştirme yasağının bulunduğu durumlar

1. İcra mahkemesinin görevine giren işler diğer mahkemelerde görülen ceza davaları ile birleştirilemez
2.  çocukların yetişkinlerle birlikte suç işlemesi durumunda soruşturma ve kovuşturma ayrı yürütülür 

> Davaların birlikte yürütülmesinin zorunlu görülmesi durumunda genel mahkemelerde yargılamanın her aşamasında mahkemelerin uygun bulunması koşuluyla birleştirme kararı verilebilir Bu takdirde birleştirilen davalar genel mahkemelerde görülür 

> Yargıç ve savcıların suçlarına iştirak edenler aynı soruşturma ve kovuşturma mercilerine tahliller Bu durumda birleştirme zorunludur 

• Soruşturma evresinde bağlantılı suçlardan her biri değişik mahkemelerinin görevine giriyorsa bunlar birleştirilerek görev bakımından yüksek yetkili mahkemede dava açılabilir
• Kovuşturma evresinin her aşamasında bağlantılı ceza davalarının birleştirilmesine veya ayrılmasına görev bakımından yüksek yetkili mahkeme karar verebilir 

Her biri değişik mahkemelerinin yetkisi içinde bulunan bağlantılı ceza davaları yetkili mahkemelerden herhangi birisinde birleştirilebilir

> Değişik mahkemelerde yargılamanın başlaması durumunda Cumhuriyet savcılarının istemine uygun olmak koşuluyla mahkemeler arasında oluşacak uyuşma üzerine davaların hepsi veya bir kısmı mahkemelerin birinde birleştirilebilir

Bu konuda uyuşma sağlanamazsa [1] Cumhuriyet Savcısı veya [2] Sanığın istemi üzerine ortak yüksek görevli mahkeme birleştirmeye gerek olup olmadığına ve gerek varsa hangi mahkemede birleştirilecek karar verir

Eşdeğer konumda bulunan mahkemelerden biri birleştirme kararı verebilmek için diğer mahkemenin rızasını almak zorundadır 

Birleştirilen davalarda bu davaları gören mahkemenin tabi olduğu yargılama usulü uygulanır

 işin esasına girildikten sonra ayrılan davalara aynı mahkemede devam edilir 

Bağlantılı uyuşmazlıkların birleştirilmesi hem görev bakımından hem de yetki bakımından getirilen kuralların istisnasıdır 

>> Yüklenen suçun ispatı ceza mahkemelerinden başka bir mahkemenin görev alanına giren bir sorunun çözümüne bağlı ise Ceza Mahkemesi Bu sorunlara ilgili olarak da ceza muhakemesi kanunu hükümlerine göre karar verebilirim

 Ancak bu sorunla ilgili olarak madde bakımından yetkili mahkemede dava açılması veya açılmış davanın sonuçlanması ile ilgili olarak bekletici sorun kararı da verebilir 

Bekletici sorun sayma kural olarak ihtiyaridir. 

Bekletici sorun saymanın zorunlu olduğu durumlar da vardır

• Ceza Mahkemesi anayasaya aykırılık iddiasını bekletici sorun saymak zorundadır 
• İftira suçundan dolayı yapılan yargılamada haksız yere İsnat edilen suçun yargılamasının bitmesi beklenmelidir 
• Bir Tanık hakkında yalan tanıklık suçlaması ile yapılan yargılamada yalan beyanda bulunduğu iddia edilen davanın sonucunun beklenmesi zorunludur 

> Nispi muhakeme ceza hakiminin uzmanlığı dışında olan bir ön sorunu ceza muhakemesi kurallarına göre kendisinin çözmesidir 

Nispi muhakeme yapılabilmesinin 3 koşulu

•  bağlantı bulunması
•  dava ekonomisi bakımından yarar bulunması
• Olanak bulunması

 nispi muhakeme kural olarak ihtiyarİdir

Bazı durumlarda nispi muhakeme yapmak zorunludur

Kovuşturma evresinde mağdur veya Sanığın yaşının ceza hükümleri bakımından saptanması ile ilgili bir sorunla karşılaşılması durumunda mahkeme ile ilgili kanunda belirlenen usule göre bu sorunu çözerek hükmünü verir

Terbiye hakkından Doğan disiplin yetkisinin kötüye kullanıldığı suçlaması ile yapılan yargılamada mahkeme Sanığın terbiye yetkisine sahip olup olmadığını nispi muhakeme yaparak kendisi çözer