MİLLÎ MÜCADELE (HAZIRLIK DÖNEMİ)

Idarenin sözleşmeleri

Idari sözleşmenin ölçütleri şunlardır

1.  sözleşmenin taraflarından biri kamu kurum veya kuruluşa olmalıdır
2. Sözleşmenin konusu bir kamu hizmetinin yürütülmesi ve sözleşmenin amacı kamu yararı olmalıdır
3. Sözleşme idareye karşı tarafa tanımadığı ayrıcalıklar ve üstün yetkiler tanımış olmalıdır 

Abonman sözleşmelerinde olduğu gibi 1 kamu hizmetinden yararlanmayı sağlayan sözleşmeler idari sözleşme sayılmaz

 sadece bir kamu hizmetini kurmayı amaçlayan sözleşmelerde bayındırlık sözleşmeleri sayıldığı için idari sözleşme sayılmaz

Idari sözleşmelerin türleri

1.  mali iltizam sözleşmeleri
2.  Kamu Borçlanma sözleşmeleri 
3. Kamu hizmeti imtiyaz sözleşmeleri 
4. Yeraltı ve yerüstü sebebiyet türlerinin işletilmesine ilişkin sözleşmeler
5.  Idari hizmet sözleşmeleri 

Türkiye Cumhuriyeti Adana Devlet iç borcu ve devlet dış borcu almaya Hazine ve Maliye Bakanlığı yetkilidir

 il özel idareleri ve Belediyelerde merkezi idarenin olmamasına tâbi olarak borçlanma yetkisi bu örgütlerin kendi meclislerine aittir 

Imtiyaz sözleşmeleri

•  bir kamu hizmetinin özel kişi tarafından kurulmasına ve belli bir süre işletilmesini
•  ve kurulmuş ve 

Idari hizmet sözleşmeleri idarenin işçiler dışında kalan kamu görevlileri ve memurları ile arasındaki hizmet sözleşmeleri dir

Idarenin özel hukuk sözleşmeleri

Kamu İhale sözleşmeleri

idarenin alım-satım kiralama sözleşmeleri

babamdan sözleşmeleri

bayındırlık sözleşmeleri

kamu işçileri ile arasındaki sözleşmeler

bir kızın personel ile arasındaki özel hukuk sözleşmeleri

Yap işlet devret sözleşmeleri

Yap işlet sözleşmeleri

Abonman sözleşmelerinin uygulanmasından Doğan uyuşmazlıklar adli yargıda görülür

Ancak idarenin tek taraflı olarak kamu gücüne dayanarak belirlediği abone olma ve sözleşme koşullarından Doğan uyuşmazlıklar idari yargı yerlerinde çözülür 

Kamu ihaleleri

•  gelir getirici faaliyetlerde devlet ihale kanunu kullanılır
• Harcama gerektiren işlerde kamu ihale kanunu kullanılır 

Kamu ihale kanunu	devlet ihale kanunu
Genel bütçeli idareler  �zel bütçeli İdareler  İl Özel idareleri  belediyeler  Yukarıdaki idarelere bağlı işletmeler  kamu iktisadi teşebbüsleri  Sosyal Güvenlik kuruluşları  fonlar özel kanunlarla ve Cumhurbaşkanlığı kararnameleri ile kurulup kendilerine kamu görevi verilmiş tüzel kişiler  bağımsız bütçeli idareler Ziraat ve Halk Bankası'nın yapım işleri	Genel bütçeli idareler  �zel bütçeli İdareler  İl Özel idareleri  belediyeler  [Bu idarelere bağlı kuruluşların ve özel kanunla kurulmuş fonların devlet ihale kanununa tabi işlerinin nasıl yapılacağı cumhurbaşkanında çıkarılacak yönetmelikle belirlenir }

Kamu ihale kanunu	devlet ihale kanunu
Mal alımları  hizmet alımları  yapım işleri	Satın  kira  trampa  mülkiyetin gayri Ayni hak tesisi

Kamu İhale kanununun istisnaları Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları  vakıf üniversiteleri TMSF ve bu fonun hisselerine sahip olduğu bankalar  Ziraat ve Halk Bankası'nın mal ve hizmet alımları  Enerji su Ulaştırma ve Telekomünikasyon sektörlerinde faaliyet gösteren teşebbüs işletme ve şirketler  savunma güvenlik ve istihbarat ile ilgili mevzuat uyarınca gizlilik içinde yürütülmesi gerektiğini Cumhurbaşkanı ya da ilgili bakan tarafından karar verilen mal hizmet alımları ve yapım işleri  uluslararası anlaşmalar gereği dış finansman ile yaptırılacak olan ihaleler  idarenin yabancı ülkelerdeki kuruluşlarının mal veya hizmet alımları ile yapım işleri  Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın teknoloji güvenliğe banknot ve kıymetli evrak üretimi ve bakımına ilişkin mal ve hizmet alımları ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın dış kaynak temini ve danışmanlık hizmeti alımları  Türkiye varlık fonu  Cumhurbaşkanlığı makamı ve idari işler Başkanlığı  Kamu İhale kurulu kararları  Türkiye Kızılay Derneği Türk Hava Kurumu ve hazineye ait taşınmazların kamu harcaması yapılmasını gerektirmeyen kat veya Arsa karşılığı inşaat yapım işleri  doğrudan üreticilerden Yapılan tarım ve hayvancılıkla ilgili ürün alımları ve orman kanunu gereğince orman köyleri Kalkındırma kooperatiflerinden ve köylülerden yapılacak hizmet alımları  özelleştirme uygulamaları için her türlü danışmanlık hizmeti alımları  hava taşımacılığı yapan teşebbüs işletme ve şirketlerin ticari faaliyetlerine ilişkin mal ve hizmet alımları Idarenin yabancı ülkelerdeki kuruluşlarının mal veya hizmet alımları ile yapım işleri ve yurt dışında bulunan nakil vasıtalarının o yerden sağlanması zorunlu mal veya hizmet alımları  taşınır ve taşınmaz kültür varlıklarının restorasyon projeleri sokak sağlıklaştırma çevre düzenleme projeleri ve bunların uygulamaları ile değerlendirme muhafaza nakil ve kazı çalışmalarına ilişkin mal ve hizmet alımları Vakıf kültür varlıklarının onarımları ve restorasyonları ile çevre düzenlemesine ilişkin mal veya hizmet alımları  korunmasına ilişkin  Botaş tarafından ithalat yolu ile yapılacak spot sıvılaştırılmış doğal gaz alımları Erbaş ve Erler ile askeri malzemelerin havayolu ile taşınması için Türk Hava Yolları anonim şirketinden yapılacak hizmet alımları  Türkiye Radyo Televizyon Kurumu nun her türlü program haber yapımı yayınlara ilişkin olarak Anadolu Ajansı Türk anonim şirketinden yapacağı mal ve hizmet alımları ile uluslararası mükellefiyetleri den Doğan ve ulusal amaçlı savunma insan yardım gibi durumlarda ortaya çıkabilecek Acil ihtiyaçlarını süratli ve etkin bir biçimde temin amacıyla önceden güvenceler alınmasına olanak sağlayan antlaşmalar veya sözleşmeler yapmak suretiyle mal ve hizmet alımları Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı'nın bağlı ilgili ve ilişkili kurum ve kuruluşlarının faaliyetleri ile ilgili olarak birbirlerinden veya diğer kamu kurum ve kuruluşlarından karşılanan enerji akıtmaz hizmet danışmanlık alanları ve büyük onarım işleri  Gençlik ve Spor Bakanlığı'nın uluslararası gençlik faaliyetleri ile bağımsız spor federasyonlarının ulusal ve uluslararası sportif faaliyetlere ilişkin mal ve hizmet alımları  Fakir ailelere kömür yardımı yapılmasına ilişkin Cumhurbaşkanı kararları kapsamında işleticisi kim olursa olsun yapılan mal ve hizmet alımları TCDD İşletmesi Genel Müdürlüğü'nün Türkiye demiryolu makinaları sanayi anonim şirketi Türkiye lokomotif ve motor Sanayii Anonim Şirketi ve Türkiye vagon sanayi anonim şirketinin yapacağı mal ve hizmet alımları  ÖSYM Başkanlığı'nın kurduğu veya iştirak ettiği şirketten Sinan faaliyetlerinin yürütülmesine yönelik olarak yapılacak mal ve hizmet alımları Yenilik yenileşme ve teknoloji transferini sağlamaya yönelik Sanayi işbirliği uygulamalarını içeren mal ve hizmet alımları ile yapım işleri  helal akreditasyon Kurumu nun akreditasyon hizmetlerine ilişkin olarak yapacağı hizmet alımları  Cumhurbaşkanına bağlı olarak kurulan ofisler ve başkanlıkların Türkiye'nin tanıtım ülkedeki yatırımların Finans kaynakların artırılması veya dijital dönüşüm teknolojik gelişiminin sağlanması amacıyla yapacakları mal ve hizmet alımları Nükleer düzenleme Kurumu'nun düzenleme ve denetleme ilişkin hizmet ve danışmanlık hizmeti alımları Yukarıda sayılan tüm  idareler amu İhale Kanunu'nun Ceza ve ihaleden yasaklama ilişkin hükümlerine tabidir

Devlet ihale kanunu ilkeleri	kamu ihale kanunu ilkeleri
Açıklık ve rekabetin sağlanması ilkesi  gizlilik ilkesi  Ihale konusunun kısımlara bölünmemesi ilçesi Ihalelerin ayrı ayrı yapılması ilkesi En uygun fiyatın tahmini ilçesi	Saydamlık ilkesi  rekabetin sağlanması ilkesi  gizlilik ilkesi  eşit muamele ilçesi  ihalenin kısımlara bölüne memesi ilçesi  ihalelerin ayrı ayrı yapılması  güvenilirlik ilçesi  kamuoyu denetimi  ödeneği bulunmayan işler için ihaleye çıkılmaması  Cat olumlu belgesinin alınması  temel usüllerin önceliği ilçesi

Açık ihale belli istekliler arasında ihale ve pazarlık usulleri ihale usulleri dir

 doğrudan temin ve tasarım yarışmaları alım usulleri dir 

Kamu ihale kanununda ihale Ve alım usulleri

Açık ihale  en temel ihale usulü dürttüm kamu ihaleleri açık ihale usulü ile yapılabilir  Bütün isteklilerin teklif verebileceği genel yöntemdir  belli istekliler arasında ihale  Yapılacak ön yeterlik değerlendirmesi sonucunda idarece davet edilen isteklilerin teklif verebileceği usulüdür  yapım işleri hizmet ve mal alım ihalelerinde işin özelliğinin uzmanlık ve ya ileri teknoloji gerektirmesi nedeniyle açık ihale usulünün uygulamadığı işleri ihalesi ile yaklaşık maliyeti eşik değerinin yarısına Aşan yapım işi ihaleleri Bu süre göre yaptırılabilir Ön yeterlik değerlendirmesinde askeri yeterli koşullarını sağlayamayanlar yeterli kabul edilmez belli sayıda istekli veya yeterli bulunan isteklilerin tamamı teklif vermeye davet edilebilir  ihaleye davet edilecek kadar sayısının 5'ten az olması veya teklif veren istekli sayısının 3 den az olması halinde ihale iptal edilir  teklif veren istekli sayısının üçten az olması nedeniyle ihalenin iptal edilmesi durumunda ihale dökümanı gözden geçirilir varsa hatalar ve eksiklikler giderilir Ve ön yeterliği tespit edilen bütün istekliler Tekrar davet edilerek ihale sonuçlandı labilir  lli istekliler arasında ihale usulü kullanabilmenin yasal koşulları oluştuktan sonra İl İdare her alımı Bu yöntemle gerçekleştirebilir  Doğrudan temin Ihtiyaçların idare tarafından davet edilen isteklerle teknik şartlarının fiyatını görüşülerek doğrudan temin edilebildiği usulüdür  aşağıda belirtilen hallerde ihtiyaçların ilan yapılmaksızın ve teminat alınmaksızın doğrudan temin usulüne başvurulabilir  Ihtiyacın sadece gerçek veya tüzel tek kişi tarafından karşılanan bileceğini tespit edilmesi  sadece gerçek veya tüzel tek kişinin ihtiyaç ile ilgili özel bir hakka sahip olması Mevcut mal ekipman teknoloji veya hizmetlerle uyumun ve standardizasyonun sağlanması için zorunlu olan mal ve hizmetlerin asıl sözleşmeye dayalı olarak düzenlenecek ve toplam süreleri 3 yıl geçmeyecek sözleşmelerle ilk alım yapılan gerçek veya tüzel kişi den alınması  Büyükşehir Belediyesi sınırları içinde bulunan idarelerin belli miktarı ve diğer idarelerin belli miktarı aşmayan ihtiyaçları ile temsil ağırlama faaliyetleri kapsamında yapılacak konaklama seyahat ve ihaleye ilişkin alımlar  idarelerin ihtiyacına uygun Taşınmaz mal alımı veya kiralanması Özelliğinden ve belli süre içinde kullanılma zorunluluğundan dolayı su toplanması ekonomik olmayan ve acil durumlarda kullanılacak olan ve hastaya özgü tıbbi sarf malzemeleri test ve teknik sarf malzemeleri alımları  milletlerarası tahkim yoluyla çözülmesi öngörülen uyuşmazlıklar ile ilgili davalarda Türk ve yabancı uyruklu avukatlardan ya da avukatlık ortaklıklarından yapılacak hizmet alımları Yüksek Seçim Kurulu'nun ihtiyacı için yapılacak oy pusulası kağıdı ve diğer seçim malzemelerinin alımı ile yurtdışı seçim harcamaları il seçim kurulu başkanlıkları tarafından alınacak oy pusulası basım hizmeti alımı  Doğrudan temin usulü ile yapılacak alımlarda İhale Komisyonu kurma ilan yapılmadan teminat almaksızın ve yeterli kurallarını arama zorunluluğu bulunmaksızın ihale yetkilisince görevlendirilecek kişi ya da kişiler tarafından piyasada fiyat araştırması yapılarak ihtiyaçları temin edilir  Tasarım yarışmaları  Pazarlık  Açık ihale usulü veya belli istekliler arasında ihale usulü ile yapılan ihale sonucunda teklif çıkmaması Doğal afetler salgın hastalıklar Can veya mal kaybı tehlikesi gibi ani ve beklenmeyen veya yapım tekniği açısından özellik arz eden veya yapı veya can ve mal güvenliğinin sağlanması açısından ivedilikle yapılması gerekliliği idarece belirlenen hallerde yahut idare tarafından önceden öngörülemeyen olayların ortaya çıkması üzerine ihalenin ivedi olarak yapılmasının zorunlu olması  savunma Ihale konusu mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin Özgün nitelikte ve karmaşık olması sebebiyle teknik ve Mali özelliklerinin gerekli olan belirlenememesi  idarelerin yaklaşık maliyeti her yıl belirlenen e Kamu İhale Kurumu tebliğinde gösterilen miktarı kadar olan mamul mal malzeme veya hizmet alımları

Devlet ihale kanununda ihale ve alım usulleri

Kapalı teklif  temel ihale usulü Teklifler gizli olarak verilir Belli istekliler arasında kapalı teklif  açık teklif  Tahmin edilen bedeli her gün genel bütçe kanunu ile tespit edilecek tutar geçmeyen ihaleler açık teklif usulü ile yapılabilir  açık tek açık Teknik belli belirt  Açık Teknik isteklilerin Ben yeni idi yarar ihalenin bitiş tarihinden itibaren Onbeş gün içinde iş pazarlıkla yaptırılabilir  Pazarlık Idarelerin sahibi bulundukları taşınmaz mallarda ki paylarının paydaşlara kiraya verilmesi Kullan işlerinin özelliği Veya ivediliği nedeniyle kapalı veya açık teklif yöntemleri ile ihalesi uygun görülmeyen devletin özel mülkiyetindeki taşınır ve taşınmaz malların kiralanması trampası ve mülkiyetin gayri Ayni hak tesisi ile devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerin kiralanması ve mülkiyetin gayri Ayni hak tesisi  Hazinenin veya Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü'nün mülkiyetinde veya devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerlerdeki baraj Dalyan havuz Nehir ve nehir adları Denizli iç sularda belirlenmiş yerindeki su ürünleri üretim hakkının kiraya verilmesi  Çabuk bozulan saklanması Tehlikeli olan saklama giderleri  yüksek olan malların satımı  Yarışma usulü  uygulama alanını yitirmiştir

Ihale süreci

1. Hazırlık aşaması

Bütçede yeterli ödeneğin bulunup bulunmadığının tespiti

 yapım işlerinde arsa temini mülkiyet kamulaştırma gerekli diğer imar işlemlerinin tamamlanması

 çevresel etki değerlendirmesi olumlu belgesinin alınması

 Ihale komisyonunun kurulması

İhale Komisyonu   biri Başkan olmak üzere ikisinin ihale konusunun uzmanı olması şartı ile ilgili idare personelinden En az 4 kişinin ve  muhasebe ve Mali işlerden Sorumlu bir personelin  katılımı ile kurulacak en az 5 ve tek sayıda kişiden oluşur  Ihale Komisyonu ihale yetkilisi tarafından görevlendirilir

Ihale dökümanının hazırlanması 

Ihalenin yaklaşık maliyetinin tespiti

Gizlilik ilkesinin bir yansıması olarak yaklaşık maliyeti ihale ve ön yeterlik ilanlarında yer verilmez isteklilere veya ihale süreci ile resmi ilişkisi olmayan Diğer kişilere açıklanmaz

2. Ilan aşaması

Yaklaşık maliyeti eşik değerleri eşit veya bu değerleri Aşan ihalelerde  aç ihale  belli istekliler arasında ihale usulü ile yapılacak olanların ön yeterlik ilanları son başvuru tarihinden en az 14 gün önce  pazarlık usulü ile yapılacak olanların ilanları ihale tarihinden en az 25 gün önce  Kamu İhale bülteninde En az 1 defa yayımlanmak suretiyle yapılır Tahmin edilen bedeli her yıl genel bütçe kanunu ile belirlenecek miktarın 3 katını Aşan işler ihale tarihinden En az 10 gün önce 1 defa resmi gazetede ilan edilmek zorundadır dikkat edilirse bu ihaleler büyük ihalelerdir

3. Tekliflerin sunulması ve değerlendirilmesi 

Teklif zarflarının sunulması

 geçici teminat: Ihalelerde teklif edilen bedelin yüzde üçünden az olmamak üzere istekli tarafından geçici teminat yatırılır

 ihale üzerinde kalan istekli ve ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekliye ait teminat mektupları ihaleden sonra muhasebe müdürüne teslim edilir diğer isteklilere ait teminatlar hemen iade edilir ihale üzerinde kalan istekli ile sözleşme imzalanırsa ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif veren kişiye ait teminat sözleşme imzalandıktan hemen sonra iade edilir 

Tekliflerin alınması ve açılması : Bu aşamada hiçbir teklifin vdn veya kabulüne karar verilmez

Tekliflerin değerlendirilmesi : Bu aşamada İhale Komisyonu kararı üzerine idare verilmiş olan bütün teklifleri reddederek ihaleyi iptal etmekte serbesttir idare bütün tekliflerin reddedilmesi nedeniyle herhangi bir yükümlülük altına girmez 

4. Ihalenin karara bağlanması ve sözleşmenin imzalanması

Ihale kararı: Ihale ekonomik açıdan en avantajlı teklifi veren isteklinin üzerinde bırakılır hale kararını İhale Komisyonu verir ihale kararı bir el tek yanlı idari işlemdir 

Ihale kararının onaylanması: Ihale yetkilisi ihale kararının verilmesinden itibaren en geç beş iş günü içinde ihale kararını onaylar ya da gerekçesini belirterek iptal eder ihale kararının onaylanması ile ihale kararı kesinleşir 

Kesinleşen ihale kararının bildirilmesi:  ihale sonucu ihale yetkilisi tarafından ihale kararının onaylandığı günü izleyen en geç 3 gün içinde ihaleye teklif veren tüm isteklilere bildirilir Ihale sonucunun bütün isteklilere bildiriminden itibaren 10 gün geçmedikçe sözleşme imzalamazsa Bu süre pazarlık usulünde ihalenin iki sebebi dayanılarak yapıldı hallerde 5 gündür

•  doğal afetler salgın hastalık Can veya mal kaybı tehlikesi gibi ani ve beklenmeyen veya idare tarafından önceden öngörülemeyen olayların ortaya çıkması üzerine ihalenin ivedi olarak yapılmasının zorunlu olması
•  savunma ve güvenlik ile ilgili özel durumların ortaya çıkması üzerine ihalenin ivedi olarak yapılmasının zorunlu olması 

Sözleşmeye davet : Ihale sonucunun bütün isteklilere bildiriminden itibaren geçmesi gereken 10 gün veya istisnai durumlarda 5 günlük süre dolduktan sonra Veya ön mali kontrol yapılması gerekiyorsa kontrolün tamamlandı tarihin sonundan 3 gün içinde ihale üzerinde bırakılan istekli e tebliğ tarihini izleyen 10 gün içinde kesin teminatı vermek suretiyle sözleşme imzalaması hususu bildirilir Kesin teminat ihale üzerinde kalan istekli den ihale Bedeli üzerinden hesaplanmak suretiyle alınan yüzde altı oranındaki karşılıktır 

Bir kısım kamu ihalelerinde ihale yetkilisinin onayından önce on mali kontrol süreci devreye girmektedir Ön mali kontrol görevi harcama birimleri ve Mali hizmetleri birimi tarafından yerine getirilir  Harcama gerektirecek taahhüt evrakı ve sözleşme tasarıları mal ve hizmet alımları için bir milyon Türk lirasını yapım işleri için 3 milyon Türk lirasını aşıyorsa ön mali kontrol et tabidir harcama gerektiren işin ihale kanunlarına tabi olması veya olmaması da fark etmez  kontrole tabi taahhüt evrakı ve sözleşme tasarısı ve diğer belgeler harcama yetkilisi tarafından Mali Hizmetler birimine gönderilir Ön mali kontrol sonucunda uygun görünüş verilip verilmemesi danışma ve önleyici niteliktedir mali karar ve işlemlerin harcama yetkilisi tarafından uygulanmasında bağlayıcı değildir ön mali kontrol sonucunda uygun görüş verilmiş olması harcama yetkilileri ve gerçekleştirme görevlilerinin sorumluluğunu ortadan kaldırmaz

Sözleşmenin imzalanması: Ihale üzerinde kalan istekli kesin teminatı vererek sözleşme imzalamak zorundadır sözleşme imzalandıktan hemen sonra geçici teminat iade edilir 

Sözleşme imzalama zorunluluğuna uyulmadığı takdirde ihale üzerinde kalan isteklinin geçici teminatı gelir kaydedilir bu durumda idare en avantajlı teklifi veren iki istekli ile

Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibinin de sözleşmeyi imzalamaması durumunda bu teklif sahibinin de geçici teminatı gelir kaydedilerek ihale iptal edilir 

Ihalenin sözleşmeye bağlanması ve sonuç bildirimi:  apılan tüm ihaleler bir sözleşmeye bağlanır sözleşmeler idare tarafından hazırlanır ve İhale yetkilisi ile Yüklenici tarafından imzalanır ihale dökümanında belirtilen şartlara aykırı sözleşme düzenlenemez idarenin yapım işleri ile mal ve hizmet alımlarının sonuçları en geç 15 gün içinde Kamu İhale kurumuna bildirilir ve sonuçlar Kamu İhale bülteninde yayınlanır 

Kamu ihalelerine katılamayacak olan kişiler Idare veya mahkeme kararı ile kamu ihalelerine katılmaktan yasaklanmış olanlar  Terör terörle ve ve kamu hüküm  ilgili merciler tarafından hileli iflas ettiğini Karar verilenler Ihaleyi yapan idarenin ihale yetkilisi kişileri ile bu yetkiye sahip kurullarda görevli kişiler ve bunların eşleri ve üçüncü dereceye kadar kan ve ikinci dereceye kadar Kayın hısımları ile evlatlıkları ve evlat edinenlerin Ihaleyi yapan idarenin ihale konusu iş ile ilgili her türlü ihale işlemini hazırlamak yürütmek sonuçlandırmak ve onaylamak ile görevli olanlar ve bu kişilerin eşleri 3 dereceye kadar kan ve ikinci dereceye kadar Kayın hısımları ile evlatlıkları ve evlat edinenleri Terör örgütleri ile bağlantısı ya da irtibatı olduğu Emniyet Genel Müdürlüğü tarafından bildirilen gerçek ve tüzel kişiler ile Bu kapsamda olduğu MİT tarafından bildirilen yurtdışı bağlantılı gerçek mi Ihaleyi yapan idarenin bünyesinde veya idari ile ilgili olan her ne amaçla kurulmuş olursa olsun Vakıf Dernek Birlik sandık gibi kuruluşlar ile Bu kuruluşların ortak oldukları şirketler bu idarelerin ihalelerine katılamazlar  Ihale katılması yasak olmasına rağmen katılan istekliler ihale dışı bırakılarak geçici teminatları gelir kaydedilir bu durum sonradan anlaşılırsa ve katılması yasak olanlardan biri üzerine ihale yapılmışsa teminat gelir kaydedilerek ihale iptal edilir

Kanunda sayılan yasak fiil ve davranışlarda bulunanlara ihaleden yasaklama kararı verilir Sahte belge veya sahte teminat düzenlemek kullanmak ihaleye katılamayacağı belirtildiği halde ihaleye katılmak gibi fiiller bunlara örnektir  belirlenen fiil ve davranışlarda bulundukları tespit edilenler hakkında fiil veya davranışın özelliğine göre bir yıldan Az olmamak üzere 2 yıla kadar ihaleye katılmaktan yasaklama kararı verilir  üzerine ihale yapıldığı halde mücbir sebep halleri dışında Usulüne göre sözleşme yapmayanlar hakkında ise 6 aydan az olmamak üzere 1 yıla kadar ihalelerden yasaklama kararı verilir  Yani katılmaktan yasaklama kararları  Şu kişiler tarafından verilir  Ihaleyi bakanlık yapıyorsa kararı bakan verir  ihaleyi bir Bakanlığın ilgili veya bağlı kuruluşu yapıyorsa kararı ilgili veya bağlı bulunulan bakan verir  l özel idareleri ve belediyeler için yasaklama kararını İçişleri Bakanı verir Bir Bakanlığın ilgili veya bağlı kuruluşu sayılmayan idarelerde yasaklama kararını bu idarelerin ihale yetkilileri verir  Yasaklama kararları yasaklamayı gerektiren fiil veya davranışın tespit edildiği tarihi izleyen en geç 45 gün içinde verilir ve karar Resmi Gazete'de yayımlanmak üzere en geç 15 gün içinde gönderilir yayımı tarihinde yürürlüğe girerler  asaklama kararları Kamu İhale Kurumu tarafından izlenir ve ihaleye katılmaktan yasaklı olanlara ilişkin siciller tutulur

Yasak fiil ve davranışlarda bulunulduğunda bu fiiller suç teşkil ediyor ise gerçek veya tüzel kişiler hakkında ceza kovuşturması yapılmak üzere yetkili savcılığa suç duyurusunda bulunulur

 rythm alınacak cezanın yanı sıra idarece verilen yasaklama kararının bitiş tarihini izleyen günden itibaren uygulanmak koşuluyla bir yıldan az olmamak üzere 3 yıla kadar Mahkeme tarafından ihaleye katılmaktan yasaklama kararı verilir

Yasak fiil ve davranışları nedeniyle haklarında mükerrer ceza hükmü olunanlar ile bu kişilerin sermayesinin yarısından fazlasına sahip olduğu Sermaye şirketleri veya bu kişilerin ortağı olduğu şahıs şirketleri mahkeme kararı ile sürekli olarak kamu ihalelerine katılmaktan yasaklanır 

Yaklaşık maliyeti eşik değerin altında kalan ihalelerde sadece yerli isteklilerin katılabileceğini ilişkin düzenleme yapılabilir  hizmet alımı ve yapım işi ihalelerinde yerli istekliler lehine yüzde onbeş oranı ne kadar fiyat avantajı sağlanabilir Mal alım ihalelerinde yerli malı teklif eden istekliler lehine 100'de 15 oranına kadar fiyat avantajı sağlanabilir Mal alım ihalelerinde Yüksek Teknoloji veya yazılım ürünü teklif eden istekliler lehine 100'de 15 oranında avantaj sağlanması mecburidir Yapım işlerinde kullanılacak makine malzeme ve ekipman ile yazılımın tamamının ya da belli bir kısmının yerli malı olması şartı getirilebilir  ortak girişimlerin yerli istekli sayılabilmesi için tüm ortakların Yerli istekli olması gerekir

Ihale sürecinde ortaya çıkan uyuşmazlıkların çözümü 

Kamu İhale sürecinde tesis edilen idari tasarruflara karşı idari dava açılmadan önce idareye başvuru yapılması zorunludur Bu başvuru Yolları şikayet ve itiraz şikayet başvurularıdır

Şikayet başvurusu  Şikayet başvurusu ihaleyi yapan idareye hitaben yazılmış imzalı Dilekçe ile yapılır Başvuru ihale sürecindeki işlem veya eylemlerin hukuka aykırılığı iddiasıyla Bu işlem veya evlenmenin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gereken tarihi izleyen günden itibaren on gün içinde ve sözleşmenin imzalanmasından önce yapılır başvuru süresi pazarlık usulünün uygulandığı Doğal afet Salgın hastalık Güvenlik ve Savunma ile ilgili ivedi  ihtiyaçlar gibi durumlarda 5 gündür  Ilan ön yeterlik veya ihale dökümanına ilişkin şikayetler Yukarıdaki süreleri aşmamak üzere en geç ihale veya son başvuru tarihinden 3 gün öncesine kadar yapılabilir  Idare şikayet başvurusu üzerine gerekli incelemeyi yaparak 10 gün içinde gerekçeli bir karar alır alınan Bu karar şikayetçiye diğer adaylara veya isteklilere karar tarihini izleyen 3 gün içinde bildirilir idare 10 günlük cevap verme süresi içinde herhangi bir karar almayabilir de yani başvuruya sessiz kalabilir [ Burada başvuru yapıldığında idare karar alsa da almasa da 10 günlük süre beklenir yani başvuru üzerine idare karar alırsa kararın son bildirim tarihini süresi içinde kararı almazsa sürenin bitimini izleyen tarihten 10 gün geçmeden ve itirazen şikayet başvurusunda bulunmadı hususuna ilişkin sorgulama yapılmadan veya itirazen şikayet başvurusunda bulunulmuş ise kurum tarafından nihai karar verilmeden sözleşme imzalanan maz ] Şikayet başvurusu üzerine ihaleyi yapan idarenin verebileceği kararlar  Hukuk'a aykırılık tespit ederse ihalenin iptaline karar verir  �zzet ne yaparak giderilebilecek bir durum varsa düzeltici işlemin belirlenmesine karar verir Başvurunun süre usul ve şekil kurallarına uygun olmaması usulüne uygun olarak sözleşme imzalanmış olması ya da şikayete konu işlemlerde hukuka aykırılığın tespit edilememesi durumunda başvurunun reddine karar verir  Aydın Osmancık Belediyesi ihalesi ne katılmıştır ancak ihalede Hukuk'a aykırılık var olduğunu düşünmektedir Aydın hukuk aykırılığın farkına vardı günden başlayarak on gün içinde ihale yapan Osmancık Belediyesi'ne itiraz edebilir Başvuru üzerine  Osmancık Belediyesi 10 gün içinde gerekçeli bir karar verebilir ya da aynı 10 gün içinde hiçbir karar vermek susabilir herhalde bu 10 günlük süre beklenecek dir Osmancık Belediyesi 10 günlük süre içinde başvuruya Ilişkin bir karar alırsa bu kararı 3 gün içinde ilgililere bildirir  Osmancık Belediyesi başvuru üzerine bir karar alırsa İşte bu 3 günlük bildirim süresinin Bitiminden 10 gün sonrasına kadar sözleşme imzalanamaz  Çünkü bu durumda Aydın idareye şikayet başvurusu yaptı şikayet başvurusu incelendi ve 3 gün içinde Aydın'a bildirim yapıldı Aydın Bu bildirimi yaptıktan 10 gün içinde itirazen şikayet yoluna başvurabilir �şte bu sürenin de sözleşme imzalanması için beklemesi gereklidir  Aydın'ın şikayet başvurusu üzerine Osmancık Belediyesi 10 günlük karar süresi boyunca  susar ise bu 10 günlük karar verme süresinin bitiminden 10 gün sonraya kadar sözleşme imzalamaz  çünkü bu durumda da Aydın 10 gün içinde itiraz en şikayet başvurusunda bulunabilir

Itirazen şikayet başvurusu  tirazen şikayet başvurusu Kamu İhale Kurumu'na imzalı dilekçe ile yapılır Dilekçeye idareye yapılan şikayetin ve varsa şikayete ilişkin idare kararının bildirim tarihi de eklenmelidir Itirazen şikayet başvurusunda bulunanların başvuru teminatı ödemesini Cumhurbaşkanı karar verebilir Başvuru  şikayet başvurusu üzerine şikayet başvurusuna cevap vermek için öngörülen süre içinde bir karar alınmaması durumunda başvuru sahibi tarafından karar verme süresinin bitimini  süresinde alınan kararın uygun bulunmaması durumunda ise başvuru sahibi dahil aday istekli veya istekli olabilecekler tarafından şikayet üzerine idarece alınan kararın bildirimini  izleyen 10 gün içinde  ve sözleşme imzalanmadan önce yapılır Şikayet başvurusu üzerine idare tarafından verilen ihalenin iptali kararına karşı itiraz şikayet süresi 5 gündür Kamu İhale Kurumu dosyanın kayda alındığı tarihi izleyen 20 gün içinde kararını vermek zorundadırIvedi olarak yapılması öngörülen pazarlık ihaleleri ile şikayet ve itiraz in şikayet üzerine alınan ihalenin iptal edilmesi işlemine karşı yapılacak itirazen şikayet başvurularında inceleme süresi 10 gündür Kamu İhale Kurulu tarafından verilen Bütün kararlar karar tarihini izleyen 5 gün içinde taraflara Tebligat a çıkarılır ve tebligat çıkarıldı tarihi izleyen 5 gün içinde internet sitesinde yayınlanır Kanunda belirtilen sürelere ve usule uyulmadan sözleşme imzalanmış olması ya da itirazen şikayet başvurusunda feragat edilmesi itirazen şikayet başvurusunun incelenmesine engel olmaz Kamu İhale Kurumu itirazen şikayet inceledikten sonra şu kararları verebilir Hukuk'a aykırılık tespit edilirse ihalenin iptaline karar verir  düzeltme yapılması yoluyla aykırılık giderine biliyorsa düzeltici işlemin belirlenmesine karar verir Usulüne uygun olarak sözleşme imzalanmış ve diğer hukuki aykırılıklarda bulunmuyorsa başvurunun reddine karar verir

Idari başvurular sonrası yargısal inceleme

Daha önce de söylediğim gibi şikayet ve itirazın şikayet idari başvuru Yolları olmasına rağmen zorunlu başvuru Yolları Iğdır bunlara başvurmadan idari dava açılamaz

 bu kuralın tek istisnası şudur:  ihale idareye herhangi bir şikayet başvurusu yapılmaksızın doğrudan doğruya ilgili idare tarafından iptal edilmişse bu iptal kararına karşı itiraz en şikayet yolu kullanılamaz doğrudan idari yargıya başvurulması gereklidir

 darece ihalenin iptali kararı şikayet başvurusu üzerine alınırsa bu durumda Kamu İhale kurumuna itirazen şikayet yoluna gidilmesi gereklidir 

Olayımız da Aydın Osmancık Belediyesi'ne şikayet başvurusu yapmamasına rağmen Osmancık Belediyesi ihaleyi iptal ederse bu karara karşı itirazen şikayet yoluna başvurulamaz doğrudan idari yargıya başvurulur

 Aydın Osmancık Belediyesi'ne şikayet başvurusu yapmış olsaydı ve Osmancık Belediyesi bu başvuru inceledikten sonra ihalenin iptaline karar verseydin bu durumda itirazen şikayet yoluna başvurulması gerekirdi 

Kamu İhale Kurumu tarafından verilen kararlara karşı açılacak davalarda Ankara idare mahkemeleri görevli ve yetkilidir

 şikayet ve itiraz en şikayet Yolları tüketilmeden açılan davalarda yargı yeri idari Merci tecavüzü ne karar verir ve dostça ilgili idari merciye gönderir 

Ihale kararlarına karşı açılan davalar hakkında ivedi Yargılama usulü kabul edilmiştir ve dava suresi dava konusu kararın yazılı bildirimini izleyen günden itibaren 30 gündür

 bu kuralın istisnası ihaleden yasaklama kararlarıdır Bu kararlar genel yargılama usulüne tabidir ve bu işlemlere karşı dava açma süresi 60 gündür 

Kamu İhale sözleşmeleri kanunu Bu kanunda hüküm bulunmayan hallerde Türk Borçlar Kanunu hükümleri uygulanacaktır  kamu ihale Sözleşmeleri kanunu uyarınca yapılacak sözleşmeler özel hukuk sözleşmesi niteliğindedir Bu yüzden sözleşme hükümlerinde Kanuni istisnalar dışında değişiklik yapılamaz taraflar sözleşme hükümlerinin uygulanmasında eşit hak ve yükümlülüklere sahiptir  Sözleşme imzalandıktan sonra sözleşme bedelinin aşılmaması ve idare ile yüklenicinin karşılıklı olarak Anlaşması kaydıyla işin yapılma veya teslim yeri ile yeşil suresinden önce yapılması ya da teslim edilmesi kaydıyla işin süresi ve bu süreye uygun olarak ödeme şartları konularında sözleşme hükümlerinde değişiklik yapılabilir Sözleşme zorunlu hallerde ihale yetkilisinin yazılı izniyle başkasına devredilebilir  bir sözleşmenin devredildiği tarihi izleyen 3 yıl içinde aynı Yüklenici tarafından başka bir sözleşme devredilemez ya da devir alınamaz  Sözleşme yapıldıktan sonra mücbir sebep halleri dışında yüklenicinin mali Acz içinde bulunması nedeniyle taahhüdünü yerine getiremeyeceğini gerekçeleri ile beraber yazılı olarak bildirilmesi durumunda İhtar çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve ek kesin teminat gelir kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesap genel hükümlere göre tasfiye edilir  Aşağıdaki durumlarda idare sözleşmeyi feshedebilir ve teminatları ve ek teminatları gelir kaydedilir Yüklenicinin taahhüdünü sözleşme hükümlerine uygun olarak yerine getirmemesi ya da işi süresinde bitirmemesi üzerine idarenin En az 10 gün süreli ve nedenleri açıkça belirtilen ihtarına rağmen Aynı durumun devam etmesi  söz uygulanması yükle kanun bulunduğunun tespit edilmesi  yüklenicinin ihale sürecinde kanuna göre yasak fiil ve davranışlarda bulunduğunu sözleşme yapıldıktan sonra tespit edilmesi  Mücbir sebeplerden dolayı sözleşme fesh edilirse kesin teminat ve ek kesin teminat lar sözleşme diye iade edilir  Kamu İhale sözleşmesinin imzalanmasından sonra taraflar arasında ortaya çıkan uyuşmazlıklar adli yargıda görülür  Sözleşmenin imzalanmasından önceki aşamada Verilen kararlar idare nitelikte olduğu için bu aşamadaki uyuşmazlıklara İdari yargıda bakılır Kanunda belirtilen sürelere ve usullere uyulmadan sözleşme imzalanması tirazen şikayet başvurusunun incelenmesine engel olmaz sözleşme imzalandıktan sonra itirazen şikayet incelemesi tanımlanırsa Kamu İhale Kurumu iptal ya da düzeltici işlem yapılması şeklinde karar verirse sözleşmenin tarafı olan idare amu İhale Kurumu'nun aykırılık gerekçelerini gidermek zorundadır ilgili idareye sözleşmenin feshi yoluna gitmedik ya da gerekli değişiklikleri yapmalıdır