BORÇLAR ÖZEL KANUN ÇALIŞMASI [OKUNDU]
Satış sözleşmesi ile ilgili aşağıdaki ifadelerden
hangisi yanlıştır?
A.Sözleşme ile aksi kararlaştırılmadıkça veya
aksine bir âdet bulunmadıkça, satıcı ve alıcı borçlarını aynı anda ifa etmekle yükümlüdürler
B. Durum ve koşullara göre belirlenmesi mümkün
olan bedel, kararlaştırılmış bedel hükmündedir
C. Kural olarak satılanın yarar ve hasarı; taşınır satışlarında zilyetliğin devri, taşınmaz satışlarında
ise tescil anına kadar satıcıya aittir.
D.Taşınır satışlarında,
alıcının satılanın zilyetliğini devralmada temerrüde düşmesi durumunda
zilyetliğin devri gerçekleşmişçesine satılanın yarar ve hasarı alıcıya geçer
E. Satıcı alıcının isteği üzerine satılanı ifa
yerinden başka bir yere gönderirse, yarar ve hasar, satılanın alıcıya ulaştığı
anda alıcıya geçer.
CEVAP) E
( Satıcı alıcının isteği
üzerine satılanı ifa yerinden başka bir yere gönderirse, yarar ve hasar,
satılanın taşıyıcıya teslim edildiği anda
alıcıya geçer.)
Taşınır Satış sözleşmesinde satıcının borçları
ile alakalı aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
A. Satıcı, satılanın mülkiyetini geçirmek
amacıyla, zilyetliğini alıcıya devretmekle yükümlüdür.
B. Aksine sözleşme veya âdet yoksa, ölçme ve
tartma gibi devir giderleri satıcıya, satılanı devralmak üzere yapılan giderler
ve satılanın ifa yerinden başka yere taşınması gerektiğinde, taşıma giderleri
alıcıya aittir.
C. Satış sözleşmesinin kurulduğu sırada var olan
bir hak dolayısıyla, satılanın tamamı veya bir kısmı bir üçüncü kişi tarafından
alıcının elinden alınırsa satıcı, bundan dolayı alıcıya karşı sorumlu olur.
D. Satıcı, alıcıya karşı herhangi bir surette
bildirdiği niteliklerin satılanda bulunmaması sebebiyle sorumludur.
E. Satıcı, nitelik veya niteliği etkileyen
niceliğine aykırı olan, kullanım amacı bakımından değerini ve alıcının ondan
beklediği faydaları ortadan kaldıran veya önemli ölçüde azaltan maddi, hukuki
ya da ekonomik ayıpların bulunmasından da sorumlu olmaz.
Cevap) E
( Ayıptan sorumluluk
Satıcı, alıcıya karşı herhangi bir surette
bildirdiği niteliklerin satılanda bulunmaması sebebiyle sorumlu olduğu gibi,
nitelik veya niteliği etkileyen niceliğine aykırı olan, kullanım amacı
bakımından değerini ve alıcının ondan beklediği faydaları ortadan kaldıran veya
önemli ölçüde azaltan maddi, hukuki ya da ekonomik ayıpların bulunmasından da
sorumlu olur.
Satıcı, bu ayıpların varlığını bilmese
bile onlardan sorumludur.)
Taşınır satışında satıcının ayıptan sorumluluğu
ile ilgili hangi ifade yanlıştır?
A. Hayvan satışında satıcı, yazılı olarak
üstlenmedikçe veya ağır kusuru olmadıkça ayıptan sorumlu olmaz
B. Satıcı satılanı ayıplı olarak devretmekte ağır
kusurlu ise, ayıptan sorumluluğunu kaldıran veya sınırlayan her anlaşma kesin
olarak hükümsüzdür.
C. Satıcı, satış sözleşmesinin kurulduğu sırada
alıcı tarafından bilinen ayıplardan da sorumludur
D. Satıcı, alıcının satılanı yeterince gözden
geçirmekle görebileceği ayıplardan da, ancak böyle bir ayıbın bulunmadığını
ayrıca üstlenmişse sorumlu olur.
E. Alıcı, devraldığı satılanın durumunu işlerin
olağan akışına göre imkân bulunur bulunmaz gözden geçirmek ve satılanda
satıcının sorumluluğunu gerektiren bir ayıp görürse, bunu uygun bir süre içinde
ona bildirmek zorundadır
Cevap) C
( Satıcı, satış
sözleşmesinin kurulduğu sırada alıcı tarafından bilinen ayıplardan sorumlu değildir)
Taşınır satışında satıcı
daha uzun bir süre için üstlenmiş olmadıkça, satılanın ayıbından
doğan sorumluluğa ilişkin her türlü dava, satılandaki ayıp daha sonra ortaya çıksa bile, satılanın alıcıya devrinden başlayarak kaç yıl geçmekle zamanaşımına uğrar?
CEVAP ) 2 YIL
( Taşınır satış sözleşmesinde satıcının ayıptan
sorumluluğu satılan şeyin alıcıya devredilmesini den başlayarak 2 yıldır
Alıcının satılanın kendisine devrinden başlayarak iki yıl içinde
bildirdiği ayıptan doğan def’i hakkı, bu sürenin geçmiş olmasıyla ortadan
kalkmaz.
Satıcı, satılanı ayıplı olarak devretmekte ağır kusurlu ise,
iki yıllık zamanaşımı süresinden yararlanamaz.)
Önalım hakkı ile ilgili aşağıdaki ifadelerden
hangisi yanlıştır?
A. Önalım hakkı, taşınmazın satışı ya da ekonomik
bakımdan satışa eşdeğer her türlü işlemin yapılması hâllerinde kullanılabilir
B. Taşınmazın, mirasın paylaşımında mirasçılardan
birine özgülenmesi, cebrî artırma yoluyla satışı ve kamu hizmetlerinin yerine
getirilmesi ve bunlara benzer amaçlarla edinilmesi hâllerinde önalım hakkı
kullanılamaz.
C. Satıcı veya alıcı, satış sözleşmesinin
yapıldığını ve içeriğini önalım hakkı sahibine noter
aracılığıyla bildirmek zorundadır.
D. Önalım hakkı kullanıldıktan sonra satış
sözleşmesi ortadan kaldırılırsa ya da alıcının şahsından kaynaklanan sebeplerle
onaylanmazsa, bu durum önalım hakkı sahibine karşı ileri sürülebilir.
E. Önalım hakkını kuran sözleşmede aksi
öngörülmemişse, önalım hakkı sahibi taşınmazı, satıcının
üçüncü kişiyle kararlaştırdığı satışa ilişkin koşullarla kazanır.
Cevap) D
( Önalım hakkı kullanıldıktan sonra
- satış sözleşmesi ortadan kaldırılırsa
ya da
- alıcının şahsından kaynaklanan
sebeplerle onaylanmazsa, bu durum önalım hakkı sahibine karşı ileri sürülemez.[bu
iki durumda alıcı yine önalım hakkını kullanabilir.])
[[ Sözleşmeden doğan önalım hakkını kullanmak
isteyen hak sahibi, bu hak şerhedilmiş ve taşınmazın
mülkiyeti alıcı adına tescil edilmişse alıcıya;
aksi takdirde satıcıya
karşı, satışın veya ekonomik bakımdan satışa eşdeğer başka bir işlemin
kendisine BİLDİRİLDİĞİ tarihten başlayarak 3 AY ve
her hâlde satışın yapılmasından başlayarak 2 YIL içinde
dava açmak zorundadır. ]]
[[ Bir YAPININ ayıplı olmasından doğan davalar,
[eser sözleşmesinde taşınmazın ayıplı olması durumu]
mülkiyetin geçmesinden başlayarak 5
yılın ve
satıcının ağır kusuru varsa 20 yılın geçmesiyle
zamanaşımına uğrar ]]
Beğenme koşulu ile satış sözleşmesine ilişkin
aşağıdaki ifadelerden hangisi hatalıdır?
A. Beğenme koşuluyla satışta alıcı, satılanı
kabul etmekte veya hiçbir sebep göstermeksizin geri
vermekte serbesttir
B. Satılan, alıcının zilyetliğine geçmiş olsa
bile, satılanın mülkiyeti, beğenme koşulunun gerçekleştiği ana kadar alıcıda
kalır
C. Deneme veya gözden geçirme satıcının yanında yapılmak gerekir ve alıcı, satılanı
sözleşme veya âdete göre gerekli süre içinde kabul edip etmediğini açıklamazsa,
satıcı sözleşmeyle bağlılıktan kurtulur.
D. Deneme
veya gözden geçirme satıcının yanında yapılmak gerekir ve sözleşme veya adete
göre böyle bir süre belirlenmemişse, satıcı uygun bir süre geçtikten sonra,
satılanı kabul edip etmediğini bildirmesi için alıcıya ihtarda bulunabilir; bu
ihtara hemen cevap verilmezse satıcı, sözleşmeyle bağlılıktan kurtulur.
E. Satılan, denenmeksizin
veya gözden geçirilmeksizin alıcıya verilmişse, sözleşme veya âdete göre
gereken süre içinde veya böyle bir süre yoksa, satıcının ihtarı üzerine alıcı,
satılanı beğenmediğini hemen bildirmez veya onu geri vermezse, beğenme koşulu gerçekleşmiş olur.
F. Alıcının, herhangi bir çekince belirtmeksizin
satış bedelinin tamamını veya bir kısmını ödemesiyle ya da satılanı deneme veya
gözden geçirme amacını aşacak biçimde kullanmasıyla da beğenme koşulu
gerçekleşmiş olur.
Cevap) B
( Beğenme koşuluyla satış, alıcının satılanı deneyerek veya gözden geçirerek beğenmesi
koşuluyla yapılan satıştır.
Satılan, alıcının zilyetliğine geçmiş
olsa bile, satılanın mülkiyeti, beğenme
koşulunun gerçekleştiği ana kadar satıcıda kalır. )
TAKSİTLİ SATIŞ
[TANIM] Taksitle satış, satıcının, satılan taşınırı alıcıya satış bedelinin ödenmesinden önce teslim
etmeyi, alıcının da satış bedelini kısım kısım
ödemeyi üstlendikleri satıştır.
[ŞEKİL] Taksitle satış sözleşmesi, yazılı şekilde yapılmadıkça geçerli olmaz
[Yasal temsilcinin rızası]
Ayırt etme gücüne sahip bir küçük veya kısıtlı
tarafından yapılmış olan taksitle satış sözleşmesinin geçerliliği, yasal temsilcinin yazılı rızasına bağlıdır.
Bu durumda rızanın, en
geç sözleşmenin kurulduğu anda verilmiş olması gerekir.[YASAL TEMS,LC,
KÜÇÜĞÜN YAPTIĞI TAKSİTLİ SATIŞA SÖZLEŞME KURULDUKTAN SONRA ONAY VEREMEZ.
[Sözleşmenin hüküm ve sonuçlarını doğurması ve
geri alma açıklaması]
Taksitle satış sözleşmesi, alıcı bakımından, taraflarca imzalanmış sözleşmenin bir nüshasının eline geçmesinden YEDİ GÜN sonra
hüküm ve sonuçlarını doğurur. Alıcı, bu süre içinde irade açıklamasını
geri aldığını satıcıya YAZILI olarak bildirebilir.
Bu haktan önceden feragat edilemez.[TAKSİTLİ
SATIŞTA ALICININ 7 GÜN İÇİNDE GERİ ALMA HAKKI VAR]
Geri alma bildiriminin sürenin son gününde
postaya verilmiş olması, sonuç doğurması için yeterlidir.
!! Satıcı geri alma
süresi içinde malı alıcıya devretmişse alıcı, malı ancak olağan bir gözden geçirmenin gerektirdiği ölçüde kullanabilir;
aksi takdirde sözleşme hüküm ve sonuçlarını doğurmuş olur.
!!
Alıcının geri alma hakkını kullanması hâlinde, kendisinden cayma parası istenemez.
[Peşinatı ödeme borcu ve sözleşmenin süresi]
Alıcı, peşin satış
bedelinin en az onda birini en geç teslim anında peşin olarak, satış
bedelinin geri kalan kısmını da sözleşmenin kurulmasını
izleyen üç yıl içinde ödemekle yükümlüdür.
!! Cumhurbaşkanı, satılanın
türüne göre peşinat miktarı ile yasal ödeme sürelerini yarıya kadar
indirebileceği gibi, iki katına kadar çıkartabilir.
!!! Kanunda belirlenen asgari peşinatı
tamamen almaksızın, satılanı alıcıya devreden satıcı,
peşinatın ödenmeyen kısmı üzerinde istem hakkını
kaybeder.
Peşinattan vazgeçilmesi karşılığında, satış
bedelinde yapılacak artırma hükümsüzdür (satıcı ben peşinat almıyorum bedeli
artırıyorum diyemez)
[Alıcının def’ileri]
Alıcı, satıcının taksitle
satıştan doğan alacağı ile kendisinin satıcıdan
olan alacağını takas etme hakkından önceden feragat edemez.!!
Alacağın devredilmesi durumunda alıcının, satış
bedeli alacağına ilişkin def’ileri sınırlanamaz ve ortadan kaldırılamaz.(
Yukarıdaki hüküm taksitli satıştan doğan alacağın 3. kişiye devri ile
dolanılamaz.]
[Satış bedelinin tamamen ödenmesi]
Taksit borcu kambiyo senedine bağlanmış
olmadıkça, alıcı satış bedelinin kalan kısmını her zaman bir defada ödeyerek borcundan kurtulabilir.
Bu durumda, peşin satış bedeline ilave edilen
bedelin ödenmemiş taksitlere isabet eden kısmı, yarısından
az olmamak üzere ödeme süresinin kısaltılmasına uygun olarak indirilir.
[Alıcının temerrüdü]
a. Satıcının seçimlik hakkı
> Alıcı peşinatı
ödemede temerrüde düşerse satıcı, sadece peşinatı isteyebilir veya
sözleşmeden dönebilir.[PEŞİNATI ÖDEMEME SÖZLEŞMEDEN DÖNME İÇİN YETERLİ BİR
SEBEPTİR]
> Alıcı taksitleri
ödemede temerrüde düşerse satıcı,
1. muaccel olmuş taksitlerin bir defada
ödenmesini isteyebilir veya
2. geri
kalan satış bedelinin tamamının bir defada ödenmesini isteyebilir ya da
3. sözleşmeden dönebilir. [TAKSİT ÖDENMEMESİ
SÖZLEŞMEDEN DÖNME VEYA GERİ KALAN MUACCEL OLMAYAN TÜM TAKSİTLERİN ÖDENMESİ İÇİN
YETERLİ DEĞİLDİR. EK ŞARTLAR GEREKİR]
# Satıcının geri kalan satış bedelinin tamamını
isteyebilmesi veya sözleşmeden dönebilmesi, (2 ve 3 numaralı haklar) ancak
1. bu
hakkı açık biçimde saklı tutmuş olmasına ve
2. alıcının kararlaştırılan satış bedelinin en az onda birini oluşturan ve birbirini izleyen en az iki taksidi veya en az dörtte birini oluşturan bir
taksidi ya da en son taksidi ödemede temerrüde düşmüş olmasına bağlıdır.
Ancak, satıcının dönme dolayısıyla isteyebileceği
miktar, ödenmiş olan taksitler tutarına eşit veya daha fazla ise satıcı
sözleşmeden dönemez.(Taksitlerin çoğu ödendiyse dönme
hakkı yok)
3. Satıcı, satış bedelinin geri kalan kısmının
tamamen ödenmesini isteme veya sözleşmeden dönme haklarını kullanmadan önce, alıcıya en az onbeş günlük bir süre tanımak zorundadır.
[TAKSİTİ ÖDEMEDİYSEM SATICI ANCAK 15 GÜN SÜRE VEREREK SÖZLEŞMEDEN DÖNEBİLİR]
[Sözleşmeden dönme
A. Satıcı, alıcının TAKSİTLERİ
ödemede temerrüde düşmesi sebebiyle satılanın
alıcıya devrinden sonra sözleşmeden dönerse, her
iki taraf aldığını geri vermekle yükümlüdür.
Satıcı, ayrıca
(a) hakkaniyete uygun bir
kullanım bedeli ve
(b) satılanın olağandışı
kullanılması sebebiyle değerinin azalması hâlinde tazminat da
isteyebilir.
Ancak satıcı, sözleşme
zamanında ifa edilmiş olsaydı elde edecek olduğundan fazlasını isteyemez.
B. Satıcı, alıcının PEŞİNATI
ödemede temerrüde düşmesi yüzünden satılanın devrinden
önce sözleşmeden dönerse, alıcıdan sadece
(a) ödenmeyen peşinat
üzerinden, sözleşmeden döndüğü tarihe kadar işleyecek yasal faiz ile
(b) sözleşmenin
kurulmasından sonra, satılanın uğramış olduğu değer kaybı sebebiyle tazminat isteyebilir.
(c) Ceza koşulu
kararlaştırılmışsa, peşin satış bedelinin yüzde onunu aşamaz
[Hâkimin müdahalesi]
Hâkim,
1. temerrüde düşen
alıcının borçlarını ödeyeceği konusunda güvence vermesi ve
2. satıcının da bu yeni düzenleme dolayısıyla herhangi bir zararının söz konusu olmaması koşuluyla,
- alıcıya ödeme kolaylıkları sağlayabilir ve
- satıcının satılanı geri almasını yasaklayabilir
[Yetkili mahkeme ve tahkim]
Yerleşim yeri Türkiye’de olan alıcı,
tarafı olduğu taksitle satış sözleşmesinden doğacak uyuşmazlıklar konusunda, yerleşim yerindeki mahkemenin yetkisinden önceden feragat
edemeyeceği gibi, tahkim sözleşmesi de
yapamaz.
UNUTMADAN: Malın SATICININ
TİCARİ faaliyeti kapsamında satılması hâlinde, taksitle
satış sözleşmesinde aşağıdaki hususlar belirtilir:
1. Tarafların adı ve yerleşim yeri.
2. Satışın konusu.
3. Satılanın peşin satış bedeli.
4. Taksitle ödeme sebebiyle belirtilecek ilave
bedel.
5. Toplam satış bedeli.
6. Alıcının nakden veya aynen üstlendiği diğer
bütün edimler.
7. Peşinat ve taksitlerin tutarı ile vadesi ve
ikiden az olmamak üzere taksit sayısı.
8. Alıcının yedi gün
içinde sözleşme yapılması konusundaki irade açıklamasını geri alma hakkı.
9. Öngörülmüşse, mülkiyetin saklı tutulmasına
veya satış bedeli alacağının devrine ilişkin anlaşma kayıtları. ( Satıcı satış bedelini 3. Kişiye devretse bile alıcı satıcıya
karşı defilerini ileri sürebilir.)
10. Temerrüt veya vadenin ertelenmesi durumunda, yasal faiz oranının yüzde otuz fazlasını geçmemek üzere
ödenecek faiz.
11. Sözleşmenin kurulduğu yer ve tarih.
ÖN ÖDEMELİ TAKSİTLİ SATIŞ
[Tanımı] Ön ödemeli taksitle satış, alıcının taşınır bir malın satış bedelini önceden kısım kısım
ödemeyi, satıcının da bedelin tamamen
ödenmesinden sonra satılanı alıcıya devretmeyi üstlendikleri satıştır.
[ şekil] Ön ödemeli taksitle satış sözleşmesi, yazılı şekilde yapılmadıkça geçerli olmaz. [ içerik]
[Satıcının ticari olması falan gerekmez ]
Sözleşmede aşağıdaki hususlar belirtilir:
1. Tarafların adı ve yerleşim yeri.
2. Satışın konusu.
3. Toplam satış bedeli.
4. Taksitlerin sayısı, tutarı, vadesi ve
sözleşmenin süresi.
5. Taksitleri kabule yetkili banka.
6. Alıcıya karşı üstlenilen faiz miktarı.
7. Alıcının yedi gün içinde sözleşme yapılması
konusundaki irade açıklamasını geri alma hakkı.
8. Alıcının sözleşmeden cayma hakkı ve bu sebeple
ödeyeceği cayma parası.
9. Sözleşmenin kurulduğu yer ve tarih.
[Ödemelerin güvenceye bağlanması] [ BİR YIL VE
DAHA UZUN SÜRELİ SÖZLEŞMEDE]
- Ödeme süresi bir yıldan
daha uzun veya belirsiz olan sözleşmelerde alıcı, ödemeleri sözleşmede
belirtilen bir bankada kendi adına açılacak gelir getiren
bir tasarruf veya yatırım hesabına yatırmakla yükümlüdür.
- Banka, her iki tarafın çıkarlarını gözetmek
zorundadır. Açılan hesaptan her iki tarafın rızasıyla
ödeme yapılabilir. Bu rıza önceden verilemez.
- Ödeme süresi bir yıldan daha uzun veya belirsiz
olan sözleşmelerde ALICI, satılanın devrine kadar
sözleşmeden CAYARSA SATICI, bu hesap üzerindeki bütün haklarını kaybeder.
[Alıcının malın devrini isteme hakkı]
- Alıcı satış bedelinin tamamını ödedikten sonra,
her zaman malın kendisine devredilmesini
isteyebilir.
- Ancak, satıcı malı
başkasından sağlayarak devredecek ise alıcı, bunun için kendisine uygun bir süre tanımak zorundadır.
[Satış bedelinin ödenmesi]
- Ödeme süresi bir yıldan
daha uzun veya belirsiz olan sözleşmelerde satış bedelinin, satılanın devri anında tamamen ödenmiş olması gerekir.
- Satılanın
devredilmesini isteyen alıcı, hesabındaki bakiyeden, satış bedelinin en çok üçte birlik kısmını satıcı lehine serbest
bırakabilir. Ancak, sözleşmenin kuruluşu sırasında buna ilişkin
taahhütte bulunulamaz
[Satış bedelinin belirlenmesi]
- Satıcının sözleşmenin
kurulduğu sırada belirlenen toplam satış bedeline ek bir bedel isteme hakkını
saklı tutan bütün kayıtlar geçersizdir.
[ÖN ÖDEMELİ TAKSİTLİ SATIŞTA SATICI
SÖZLEŞMEDE YAZAN BEDELDEN FAZLA HİÇBİRŞEY İSTEYEMEZ.]
- Ödenecek toplam satış bedeli sözleşmede
belirlenmiş olmakla birlikte, devredilecek eşya önceden
belirlenmemiş ve satıcı tarafından bu eşyayı seçme hakkı alıcıya tanınmış ise satıcı,
peşin satıştaki olağan bedelleri göz önünde tutmak suretiyle alıcının yapacağı
seçime tam olarak uymakla yükümlüdür.[Toptan satış bedeli belirlenmiş MAL
BELİRLENMEMİŞ ve malı seçme hakkı alıcıda ise]
Buna aykırı anlaşmalar, ancak alıcının yararına
olduğu ölçüde geçerlidir.
[Cayma hakkı]
KURAL: Ödeme süresi bir
yıldan daha uzun veya belirsiz olan sözleşmelerde alıcı, malın devrine kadar HER
ZAMAN sözleşmeden cayabilir. [HER ZAMAN ALICININ DÖNME HAKKI VAR ÇÜNKÜ SATICI
MALI TESLİM ETMEDİĞİNDEN ZARARA UĞRAMA İHTİMALİ YOK][SERBEST DÖNME HAKKI
ALICININ CAYMA PARASI ÖDEMESİNE ENGEL DEĞİL]
Sözleşmeden cayma hâlinde alıcı tarafından ödenmesi öngörülen cayma parası, durumun özelliğine ve sözleşmenin
kurulması ile cayma arasında geçen süreye bakılarak belirlenir.
Ancak, bu miktar satıcının toplam alacağının yüzde ikisinden az ve yüzde beşinden fazla
olamaz.
Alıcı, yapmış olduğu ödemelerin cayma parasını
aşan kısmının, getirileri ile birlikte kendisine geri verilmesini isteyebilir.
İSTİSNA: Cayma parası istenemeyecek durumlar:
1. Alıcının ölmesi veya kazanç elde etmekten
sürekli olarak yoksun kalması sebebiyle ön ödemeleri yapamayacak duruma düşmesi
ya da
2. sözleşmenin yerine
olağan koşullarla yapılacak bir taksitle satış sözleşmesinin konulmasına
ilişkin önerisinin satıcı tarafından kabul edilmemesi yüzünden sözleşmeden
cayılmış olursa, cayma parası istenemez.
[Sözleşmenin süresi]
- Ön ödemeleri ifa borcu,
beş yılın geçmesiyle sona erer.
- Ödeme süresi bir yıldan daha uzun veya belirsiz
olan sözleşmelerde alıcı, sekiz yıl geçtiği hâlde
satılanın devri isteminde bulunmazsa, satıcı kendisini uyararak üç aylık süre tanır. Alıcı bu süre içinde
kayıtsız kalırsa satıcı, alıcıya sözleşmeden cayma
hâlinde tanınan haklara sahip olur.
[ Alıcının temerrüdü ]
- Alıcı bir veya daha çok
ön ödemede temerrüde düşerse satıcı, ancak
vadesi gelmiş olan ödemeleri isteyebilir.
- Bununla birlikte, toplam alacağın en az onda
birini oluşturan ve birbirini izleyen iki ön ödemenin veya toplam alacağın en
az dörtte birini oluşturan bir tek ön ödemenin ya da sonuncu ön ödemenin vadesi
gelmişse satıcı, ayrıca alıcıya tanıyacağı bir aylık
ödeme süresinin geçmesinden sonra sözleşmeden dönme hakkına sahip olur. [KURAL:
ÖNÖDEMEDE TEMERRÜRT VARSA YALNIZCA VADESİ GELENLERİ İSTEYEBİLİR.
İSTİSNA: ÖNÖDEMELERİN ÖDENMEMESİ
YUKARIDAKİ DURUMLARI OLUŞTURUYORSA SÜRE VEREREK DÖNME HAKKI VAR]
Taksitle satışa ilişkin hükümlerden yasal
temsilcinin rızasına, sözleşmenin hüküm ve sonuçlarını doğurmasına ve geri alma
açıklamasına, alıcının def’ilerine, satıcının alacağının devrine, hâkim
tarafından sağlanan ödeme kolaylıklarına ve yetkili mahkeme ile tahkime ilişkin
olanlar, ön ödemeli taksitle satışa da uygulanır.
Satılanı devir süresi bir yıldan daha uzun veya
belirsiz olan taksitle satışta alıcı, satılanın devrinden önce ödemeleri
yapmakla yükümlü ise, ön ödemeli taksitle satışa ilişkin hükümler kıyas yoluyla
uygulanır.
Açık artırma yoluyla satış hakkında hangi ifade
hatalıdır?
A.Açık artırma yoluyla satış; yeri, zamanı ve
koşulları önceden belirlenerek, hazır olanlar arasından en yüksek bedeli öneren
ile yapılan satıştır.
B. Herkesin katılabileceği isteğe bağlı açık
artırmalarda satış sözleşmesi, artırmayı yönetenin en yüksek bedeli öneren
kişiye ihale etmesiyle kurulmuş olur.
C. Cebrî artırma yoluyla satış, artırmayı yöneten
memurun en yüksek bedeli öneren kişiye ihale etmesiyle kurulmuş olur
D. Aksine bir koşul yoksa, öneride bulunanın
bağlılığı, kendisinden daha yüksek bir öneri yapılmasıyla sona erer veya daha
yüksek öneri olup olmadığının sorulması üzerine böyle bir önerinin olmadığının
anlaşılması hâlinde, önerisinin hemen kabul edilmemesiyle ortadan kalkar.
E. Artırmada taşınır bir mal alan kişi, onun
mülkiyetini teslimle kazanır. Artırmadan alınan taşınmazın mülkiyeti, ancak
tapu siciline tescille alıcıya geçer.
Cevap) E
( Artırmada taşınır bir
mal alan kişi, onun mülkiyetini ihale anında kazanır.
Artırmadan alınan taşınmazın
mülkiyeti, ancak tapu siciline tescille alıcıya geçer
- Cebrî artırma sonucunda yapılan ihalelerde
mülkiyetin geçmesine ilişkin özel hükümler saklıdır. (CEBRİ İCRADA TAŞINIR VE
TAŞINMAZ SATIMINDA MÜLKİYET İHALE ANINDA GEÇER. DAHA SONRA YAPILACAK TESCİL
BİLDİRİCİ]
- İsteğe bağlı özel
artırmalarda mülkiyetin geçmesi genel hükümlere tabidir. [TAŞINIRLARDA
TESLİM TAŞINMAZLARDA TESCİL GENEL KURALDIR]
NOT: Taşınmazın açık artırma yoluyla satışında:
- Taşınmazın açık artırma yoluyla satışında, ihalenin veya reddinin artırmadan hemen sonra yapılması
gerekir.
- Öneride bulunanın bağlılığının artırmadan sonra da devam edeceğini öngören koşul geçersizdir.
Ancak, bu kural cebrî artırmalarda ve ihalenin bir kamu
görevlisince onaylanması gerektiği durumlarda uygulanmaz. [CEBRİ ARTIRMADA
İHALEDEN SONRA DA KİŞİ ÖNERİSİ İLE BAĞLI KALIR]
NOT: Artırma koşullarında aksi
kararlaştırılmamışsa, ihale bedelinin peşin ödenmesi
gerekir.
İhale bedeli peşin olarak
veya artırma koşulları uyarınca ödenmezse satıcı, satıştan hemen dönebilir.
NOT: Açık artırmayla satışta Zapttan ve ayıptan
sorumluluk
# Cebrî artırmalarda
zapttan ve ayıptan sorumluluğa ilişkin hükümler uygulanmaz.!!
# Artırmadan mal alan kişi, o mala, tapu siciline
veya satış koşullarına ya da kanuna göre belirli olan durumu,
hakları ve yükleri ile birlikte malik olur.
# İsteğe bağlı açık
artırmalarda satıcı, satılanın zaptından ve ayıplarından sorumludur.
Ancak, aldatma durumu
dışında, artırma koşullarında açıkça belirtip duyurmak suretiyle bu
sorumluluktan kurtulabilir.
NOT: İsteğe bağlı ihalelerde Hukuka veya ahlaka
aykırı yollara başvurularak ihalenin gerçekleştirilmesi sağlanmışs
her ilgili,
-
iptal sebebini öğrendiği günden
başlayarak on gün ve
-
her hâlde ihale tarihini izleyen
bir yıl içinde
ihalenin iptalini mahkemeden
isteyebilir. [AÇIK ARTIRMA YOLUYLA SATIŞTA İHALENİN İPTALİ SÜRESİ >
İPTAL SEBEBİNİN ÖĞRENİLMESİNDEN 10 GÜN HER HALDE İHALEDEN İTİBAREN 1 YIL]
(Cebrî artırmalar hakkında özel hükümler saklıdır
)
Mal Değişim Sözleşmesi
[Tanımı]
Mal değişim sözleşmesi, taraflardan birinin diğer
tarafa bir veya birden çok şeyin zilyetlik ve mülkiyetini, diğer tarafın da
karşı edim olarak başka bir veya birden çok şeyin zilyetlik
ve mülkiyetini devretmeyi üstlendiği sözleşmedir.
[Tabi olduğu hükümler]
Satış sözleşmesine ilişkin hükümler, mal
değişim sözleşmesine de uygulanır;
buna göre taraflardan her biri, vermeyi
üstlendiği şey bakımından satıcı, kendisine verilmesi üstlenilen şey bakımından
alıcı durumundadır.
[Zapttan
ve ayıptan sorumluluk]
Satış sözleşmesinin zapttan ve ayıptan
sorumluluğa ilişkin hükümleri uygun düştüğü ölçüde, mal değişim sözleşmesine de
uygulanır.
BAĞIŞLAMA
[TANIM] Bağışlama sözleşmesi, bağışlayanın sağlararası sonuç doğurmak üzere, malvarlığından
bağışlanana karşılıksız olarak bir kazandırma yapmayı üstlendiği sözleşmedir.
Henüz edinilmemiş olan bir haktan
feragat etmek veya bir mirası
reddetmek, bağışlama değildir.
Ahlaki bir ödevin yerine getirilmesi de
bağışlama sayılmaz.
[Bağışlayanın fiil ehliyeti]
Fiil ehliyetine sahip olan herkes, eşler
arasındaki mal rejiminden veya miras hukukundan doğan sınırlamalar saklı kalmak
üzere, bağışlama yapabilir.
!! Bağışlamayı izleyen 1 YIL
içinde başlatılmış bir yargılama sonucunda bağışlayanın, savurganlığı yüzünden kısıtlanmasına karar verilirse,
o bağışlama mahkemece iptal edilebilir
[BAĞIŞLANANIN EHLİYETİ]
- Fiil ehliyeti bulunmayan kişi ayırt etme gücüne
sahipse, bağışlamayı kabul edebilir. (Sınırlı ehliyetsiz)
- Ancak, bağışlananın
yasal temsilcisi bu kişinin bağışlamayı kabulünü yasaklar veya bağışlanılan
şeyin geri verilmesini emrederse, bağışlama ortadan kalkar.
[Bağışlama sözü verme]
- Bağışlama sözü vermenin geçerliliği, bu
sözleşmenin yazılı şekilde yapılmasına bağlıdır.
- Bir taşınmazın veya taşınmaz üzerindeki ayni
bir hakkın bağışlanması sözü vermenin geçerliliği, ancak resmî şekilde yapılmış olmasına bağlıdır.
- Şekle uyulmaması sebebiyle geçersiz olan
bağışlama sözü verme, bağışlayan tarafından yerine getirildiğinde, elden
bağışlama hükmündedir.
Ancak, geçerliliği resmî şekle bağlanmış olan
bağışlamalarda bu hüküm uygulanmaz.[ELDEN BAĞIŞLAMA YAZILI ŞEKİL ŞARTI
NOKSANINI KALDIRIR AMA RESMİ ŞEKİL ŞARTI NOKSANINI KALDIRMAZ.]
[Elden bağışlama]
Elden bağışlama, bağışlayanın bir taşınırını bağışlanana teslim etmesiyle kurulmuş olur.
[Koşullu bağışlama]
Bağışlama, bir koşula
bağlanarak yapılabilir.
Yerine getirilmesi bağışlayanın ölümüne
bağlı olan bağışlamada, vasiyete ilişkin
hükümler uygulanır.
[Yüklemeli bağışlama]
- Bağışlayan bağışlamasına yüklemeler koyabilir.
- Bağışlayan, sözleşme gereğince bağışlanan
tarafından kabul edilmiş olan yüklemelerin yerine getirilmesini isteyebilir.
- Kamu yararına olarak bağışlamaya konulmuş olan
bir yüklemenin yerine getirilmesini isteme yetkisi, bağışlayanın ölümünden
sonra, ilgili kamu kurumuna geçer.
- Bağışlama konusunun değeri, yüklemenin yerine
getirilmesi masraflarını karşılamaz ve aşan kısım kendisine ödenmezse
bağışlanan, yüklemeyi yerine getirmekten kaçınabilir
[Bağışlayana dönme koşullu bağışlama]
Bağışlayan, bağışlananın
kendisinden önce ölmesi durumunda, bağışlama konusunun kendisine dönmesi
koşulunu koyabilir.
!! Bağışlama konusu, taşınmaza veya taşınmaz
üzerindeki bir ayni hakka ilişkin ise, bağışlayana
dönme koşulu tapu siciline şerh verilebilir
Bağışlama önerisinin geri
alınması
MADDE 293. Bir kimse başkasına bağışlamayı
önerdiği bir malı, başka mallarından fiilen ayırmış olsa bile, bağışlananın kabulüne kadar, bağışlama önerisini geri
alabilir.
D. Bağışlayanın sorumluluğu
MADDE 294. Bağışlayan, bağışlamadan doğan
zarardan bu zarara ağır kusuruyla sebep olmadıkça,
bağışlanana karşı sorumlu değildir.
Bağışlayan, bağışlanılan şey veya alacak hakkında
ayrıca garanti sözü vermişse, bununla sorumlu olur.
[Bağışlamanın ortadan kalkması]
A. Bağışlamanın
geri alınması
Bağışlayan, aşağıdaki durumlardan biri
gerçekleşmişse, elden bağışlamayı veya yerine getirdiği bağışlama sözünü geri
alabilir ve bağışlananın istem tarihindeki
zenginleşmesi ölçüsünde, bağışlama konusunun geri verilmesini
isteyebilir:
1. Bağışlanan, bağışlayana
veya yakınlarından birine karşı ağır bir suç işlemişse.
2. Bağışlanan, bağışlayana
veya onun ailesinden bir kimseye karşı kanundan doğan yükümlülüklerine önemli
ölçüde aykırı davranmışsa.
3. Bağışlanan, yüklemeli
bağışlamada haklı bir sebep olmaksızın yüklemeyi yerine getirmemişse.
B. Bağışlama sözü vermenin geri alınması ve
ifadan kaçınma
Bağışlama sözü veren,
aşağıdaki durumlarda sözünü geri alabilir ve onu ifadan kaçınabilir:
1. Elden bağışlanılan bir
malın geri verilmesini isteyebileceği sebeplerden biri varsa.
2. Mali durumu, sonradan
sözün yerine getirilmesini kendisi için olağanüstü ağır kılacak ölçüde
değişmişse.
3. Bağışlama sözü verdikten sonra, kendisi için yeni aile yükümlülükleri doğmuş veya bu yükümlülükleri
önemli ölçüde ağırlaşmışsa.
Bağışlama sözü verenin borcunu ödeme
güçsüzlüğü belirlenir veya iflasına karar verilirse, ifa yükümlülüğü ortadan
kalkar
III. Geri alma hakkının süresi ve mirasçılara
geçmesi
MADDE 297. Bağışlayan, geri alma sebebini öğrendiği günden başlayarak bir
yıl içinde bağışlamayı geri alabilir.
Bağışlayan bir yıllık süre dolmadan
ölürse, geri alma hakkı mirasçılarına geçer ve mirasçıları
bu sürenin sona ermesine kadar bu hakkı kullanabilirler.
Bağışlayan, sağlığında geri alma
sebebini öğrenememişse, mirasçıları, ölümünden
başlayarak bir yıl içinde bağışlamayı geri alma hakkını kullanabilirler.[DİKKAT
MİRASÇILARIN SEBEBİ ÖĞRENMESİNDEN DEĞİL! BAĞIŞLAYANIN ÖLÜM TARİHİNDEN]
Bağışlanan, bağışlayanı
kasten ve hukuka aykırı olarak öldürür veya onun
geri alma hakkını kullanmasını engellerse, mirasçıları
bağışlamayı geri alabilirler.
IV. Bağışlayanın ölümü
MADDE 298. Aksi kararlaştırılmamışsa, dönemsel edimleri içeren bağışlama, bağışlayanın ölümüyle
sona erer.
[BAĞIŞLAYAN HER AY BİR KOLİ YUMURTA VERİYORDU İSE
ÖLÜMÜ İLE BU DÖNEMSEL EDİM MİRASÇIKLARA GEÇMEZ]
Yorumlar
Yorum Gönder