MİLLÎ MÜCADELE (HAZIRLIK DÖNEMİ)

✎ Osmanlılar Oğuzların Bozok kolunun Kayı boyundandır.
✎ Bir uç beyliği olan Osmanlılar, Ertuğrul Gazi önderliğinde ilk olarak Van yakınlarındaki
Ahlat yöresine, daha sonra da Ankara yakınlarındaki Karacadağ bölgesine
yerleştirilmişlerdir.
✎ Bir süre sonra ise Söğüt (yaylak) ve Domaniç’i (kışlak) Bizans’tan alarak buralara
yerleşmişlerdir

 İskân politikası (Fethedilen yerlere Türk ve Müslüman nüfusun yerleştirilmesi)
 İstimâlet (hoşgörü) politikası (Fethedilen yerlerde halka hoşgörülü davranılması

ve böylece halkın devlete ısındırılması)

✎ Osman Bey beyliğin sınırlarını batıya doğru genişletmiş, Söğütten sonra Bilecik, Akhisar,
Karacahisar ve İnegöl’ü almıştır. Merkez de Bilecik’e taşınmıştır. (1288)
✎ 1301’de ise Yarhisar alınarak merkez yapılmıştır.
✎ 1302’de Bizans ordusuyla Koyunhisar (Baphaeon) Savaşı yapılmış ve Osmanlı bu

savaştan zaferle ayrılmıştır.
Koyunhisar Savaşı, Osmanlıların Bizans’la yaptığı ilk savaş ve Bizans’a karşı kazandığı

ilk zaferdir

✎ Fahrüddin lakabıyla da bilinen Osman Bey’in döneminde ayrıca;
 İlk kez bakırdan Osmanlı parası (mangır) bastırılmıştır.

 İlk Osmanlı vergisi konmuştur

Orhan Bey Dönemi
✎ Orhan Bey 1326’da Bursa’yı fethederek burayı merkez yapmıştır.
✎ 1329’da yapılan Maltepe (Palekanon) Savaşı sonucunda Bizans mağlup edilmiş ve
1331’de İznik alınmıştır. Bu gelişme üzerine İznik başkent yapılmıştır. (1331)
✎ 1336’da İlhanlılara ödenen vergi kesilmiş ve devlet tam bağımsız olmuştur.
✎ 1337’de İzmit’in alınmasıyla Kocaeli bölgesinin fethi tamamlanmıştır.

✎ 1345’te Karesioğullarına son verilmiştir
Karesioğulları Beyliği Osmanlı Devleti’ne katılan ilk Anadolu Türk beyliğidir. Bu beyliğin
Osmanlı egemenliği altına alınması, Anadolu Türk birliği çalışmalarının başladığını
göstermektedir. Ayrıca Osmanlı Devleti ilk donanmayı da Karesioğullarından

almış ve böylece denizcilik faaliyetleri başlamıştır

1353’te Balkanlar’daki ilk toprak parçası olan Çimpe Kalesi alınmış, böylece ilk kez

Rumeli’ye geçilmiştir

Orhan Bey Döneminde Teşkilâtlanma Çalışmaları
 İlk divan teşkilâtı oluşturulmuştur.
 İlk kez vezirlik makamı oluşturulmuştur. (Atanan ilk vezir Alâeddin Paşa’dır.)
 İlk düzenli ordu (yaya ve müsellem) oluşturulmuştur.
 İlk vakıf örgütü kurulmuştur.

 İlk medrese İznik’te açılmıştır. (Süleyman Paşa Medresesi/İznik Orhâniyesi)
İznik’teki Süleyman Paşa Medresesi’ne atanan ilk müderris Davud-u Kayserî’dir
 İlk tersane Karesioğullarının alınmasıyla Karamürsel’de kurulmuştur.
 İlk darphane kurulmuş ve ilk gümüş para (akçe) basılmıştır.

 İlk kez kadı ve subaşı tayini yapılmıştır
İlk Osmanlı kadısı Karacahisar'a tayin edilen Karamanlı Dursun Fakih’tir


I. Murat (Hüdâvendigâr) Dönemi (1362-1389)
✎ 1363 Sazlıdere Savaşı ile Sırplar ve Bulgarlar mağlup edilerek Edirne fethedilmiş ve
1365 yılında merkez ilân edilmiştir.
✎ 1364’te Balkan-Haçlı İttifakı’yla yapılan Sırpsındığı Savaşı sonunda Rumeli’deki

Türk hâkimiyeti kesinleşmiş ve ilk Haçlı ordusu yenilmiştir
1364 Sırpsındığı Savaşı Osmanlı Devleti ile Haçlılar arasındaki ilk savaştır
✎ 1371 Çirmen Savaşı’nda ise Trakya ve Makedonya prenslikleri mağlup edilmiştir.
✎ 1389 yılında Haçlı İttifakı’yla yapılan I. Kosova Savaşı’nda Osmanlı ordusu ilk kez
top kullanmıştır. Bu savaşta Haçlılar çember içine alınarak imha edilmiştir.

✎ I. Murat savaş meydanında bir Sırplı tarafından hançerlenerek şehit edilmiştir
I. Murat savaş meydanında şehit edilen ilk ve tek Osmanlı padişahıdır

I. Murat Döneminde Teşkilâtlanma Çalışmaları
 Veraset sisteminde değişikliğe gidilerek “ülke padişah ve oğullarınındır.” anlayışı
getirilmiştir. Bu değişiklikteki temel amaç taht kavgalarını önlemek ve merkezî otoriteyi
güçlendirmektir.

 İlk kez “Pençik Sistemi” uygulanarak Kapıkulu (Yeniçeri) Ocağı kurulmuştur
Pençik Sistemi: Bu sistem, savaşlarda ele geçen esirlerden 1/5’inin Yeniçeri Ocağı’na

alınması sistemidir. Pençik sistemi “devşirme sistemi” adıyla varlığını sürdürecektir
 İlk kez Acemi Oğlanlar Ocağı kurulmuştur.
 İlk kez “Tımar Sistemi” uygulanmıştır.
 Topçu Ocağı’nın temelleri atılmıştır.
 Rumeli Beylerbeyliği oluşturulmuş, yönetimine de Lala Şahin Paşa getirilmiştir.
 İlk kez kazaskerlik makamı oluşturulmuştur. (Kazasker adalet, hukuk ve eğitim işlerine
bakar, ayrıca kadı ve müderrislerin atamalarını yapardı.)
 Maliye teşkilâtı kurulmuş, ilk malî düzenlemeyi de Çandarlı Halil ve Kara Rüstem

Paşa yapmıştır.
 Malî teşkilâtla bağlantılı olarak ilk kez defterdar ataması yapılmıştır.
 Ayrıca bu dönemde Germiyanoğullarından “çeyiz” olarak, Hamitoğullarından ise

“para karşılığında” toprak alınmıştır

I. Bayezid (Yıldırım) Dönemi (1389-1402)
✎ Bu dönemde Germiyanoğulları, Aydınoğulları, Candaroğulları, Menteşeoğulları, Kadı
Burhaneddin Devleti ve Saruhanoğulları ele geçirilmiş; böylece ilk kez Anadolu
Türk siyasî birliği büyük ölçüde sağlanmıştır.
✎ Merkezi Kütahya olmak üzere Anadolu Beylerbeyliği kurulmuştur.
✎ 1391’de Yıldırım Bayezid ilk kez İstanbul’u kuşatmıştır.

✎ 1396’da Haçlılarla yapılan Niğbolu Savaşı’nda büyük bir zafer kazanılmıştır
Niğbolu Savaşı’nda gösterdiği üstün başarıdan dolayı Abbasî Halifesi I. Mütevekkil,

Yıldırım Bayezid’e “Sultân-ı İklim-i Rum” unvanı vermiştir

✎ Yıldırım, Niğbolu zaferinden sonra İstanbul’u yeniden kuşatmış, kuşatma sırasında
Anadolu Hisarı (Güzelcehisar) yapılmıştır. Ancak Anadolu’da Timur tehlikesinin ortaya
çıkması sonucu kuşatma kaldırılarak Bizans’la anlaşma yapılmıştır.
✎ 1402 Ankara Savaşı’nda Yıldırım ve Timur’un orduları karşılaşmış, savaşı Timur kazanmış
ve Yıldırım Bayezid esir düşmüştür. Ankara Savaşı sonucunda;
 Anadolu Türk siyasî birliği bozulmuştur.
 Balkanlardaki ilerleme durmuştur.
 Bizans’ın ömrü uzamıştır.

 Osmanlı Devleti’nde Fetret Devri (1402-1413) başlamıştır
 Yıldırım Bayezid’in oğullarından Mehmet Çelebi Amasya’da, Musa Çelebi Bursa’da,
İsa Çelebi Balıkesir’de ve Süleyman Çelebi Edirne’de hükümdarlıklarını

ilân etmişlerdir.

I. Mehmet (Çelebi Mehmet) Dönemi (1413-1421)
✎ Çelebi Mehmet, Ankara Savaşı sonrası sarsılan devlet otoritesini yeniden sağladığı
ve devleti yeniden toparladığı için Osmanlı Devleti’nin ikinci kurucusu olarak kabul
edilir. Bu dönemde;
✎ Anadolu Türk birliğini kurma yolunda önemli adımlar atılmıştır.
✎ 1416’da Venediklilerle ilk deniz savaşı yapılmış, ancak her iki devlet de birbirine
üstünlük sağlayamamıştır.

✎ Bu dönemin en önemli gelişmesi ise 1419’da çıkan Şeyh Bedreddin İsyanı’dır
Şeyh Bedreddin İsyanı, Osmanlı Devleti’nde ilk dinî ve sosyal içerikli isyandır.
✎ Şeyh Bedreddin ile müritleri Torlak Kemal ve Börklüce Mustafa’nın İzmir ve Manisa’da
çıkardığı bu isyan kısa sürede bastırılmış ve Şeyh Bedreddin Serez’de (Orta
Makedonya’da bir şehir) idam edilmiştir. (1420)
✎ Bu dönemde ortaya çıkan bir diğer önemli gelişme de, Çelebi Mehmet’in kardeşi
Mustafa Çelebi’nin taht mücadelesi için başlattığı isyandır. (Düzmece Mustafa Olayı)
Bu isyan da bastırılmış ve Mustafa Çelebi Bizans’a sığınmıştır. (II. Murat döneminde

sahneye tekrar çıkacaktır.)

II. Murat Dönemi (1421-1451)
✎ II. Murat öncelikle amcası Mustafa Çelebi’nin isyanını bastırmış ve Mustafa Çelebi
yakalanarak öldürülmüştür. (Bu olay Düzmece Mustafa Olayı olarak da bilinir.)

✎ 1422’de İstanbul kuşatılmış ve ilk kez “donanma” kullanılmıştır.
Balkanlarda peş peşe gelen yenilgiler Osmanlı devletini zor duruma sokmuş ve bu

gelişme sonucunda 1444’te Haçlılarla Edirne-Segedin Antlaşması imzalanmıştır
Edirne-Segedin Antlaşması, Osmanlıların Balkanlarda imzaladığı ilk antlaşmadır

II. Murat Osmanlı tarihinde tahtı gönüllü olarak terk eden ilk ve tek padişahtır.

Türkleri Balkanlardan atma düşüncesi ile yeniden harekete geçen Haçlı ordusu ile
1448’de II. Kosova Savaşı yapılmıştır. Yaklaşık 3 gün süren bu savaşın sonucunda
Haçlı ordusu ağır bir yenilgi almıştır. Bu savaşla;
 Balkanlar kesin olarak Türk yurdu haline gelmiştir.
 Haçlılar bir daha Osmanlılara saldırma cesareti gösterememiştir.

 Türklerin son savunma, Haçlıların son saldırı savaşı olmuştur

II. Murat dönemindeki diğer gelişmeler;
 Devlet adamı yetiştirmek için Edirne’de ilk kez Enderun Mektebi açılmıştır.
 Devşirme Sistemi geliştirilmiş ve kanunlaştırılmıştır.
 Arapça ve Farsça pek çok eser tercüme edilmiştir.

 Edirne’de Buçuk Tepe İsyanı çıkmıştır. (ilk yeniçeri ayaklanmasıdı